မန္တလေး​သား ကမ္ဘာကျော် HTC စီ​အီး​အို ဝင်း​သန်း (သို့မဟုတ်) Peter Chou

ကမ္ဘာ​ကျော် အီ​လက်​ထ​ရော​နစ် Company ဖြစ်​တဲ့ HTC (High Tech Computer Coporation) ရဲ့ ဥက္ကဌ Peter Chou ခေါ် ဦး​ဝင်း​သန်း ဟာ မေ​လ ​၁​၉ ရက်​နေ့၊ မနက် ​၁​ဝ​နာရီ​မှာ လှိုင်​တက္ကသိုလ်​ဝင်း​အတွင်း၊ မြန်မာ​အိုင်​စီ​တီ (Myanmar Infto-tech) ရှိ ဟော​ခန်းမ​တစ်​ခု​တွင် တွေ့​ဆုံ​ဆွေးနွေး​ပွဲ​တစ်​ခု​ပြုလုပ်​ခဲ့​ပါ​တယ်။ တွေ့​ဆုံ​ပွဲ​မှာ မြန်မာ​နိုင်ငံသား နည်း​ပညာ​လောက​မှ လူ​ငယ်၊လူကြီး​များ​နှ​င့္ ​အ​တွေ့​အ​ကြုံ​များ ဆွေးနွေး​တိုင်ပင် ခဲ့​ကြ​ပါ​တယ်။ ပီ​တာ​ချူး​ဟာ မြန်မာ​နိုင်ငံ​ဖွား​ဖြစ်​ပြီး မွေး​ရပ်​ဇာတိ​က မန္တလေးမြို့​ဖြစ်​ပါ​တယ်။ ​၁​၉​၅​၃ ခု​နှစ်​ဖွား ပီ​တာ​ချူး​ဟာ မန္တလေး​ဒေသ​ကော​လိပ်​မှာ ပညာသင်​ယူခဲ့​ပါ​တယ်။ ဒုတိယ​နှစ် ရောက်​တဲ့​အခါ​မှာ ကျောင်း​က​ထွက်​ပြီး ထိုင်​ဝ​မ်​နိုင်ငံ​ကို သွား​ရောက်​လုပ်ကိုင်​ခဲ့​ပါ​တယ်။ စ​စ​ရောက်​ချင်း​မှာ သူ​ဟာ အီ​လက်​ထ​ရော​နစ်​အင်​ဂျင်​နေ​ယာ​အနေ​ဖြင့် ထိုင်​ဝ​မ် အီ​လက်​ထ​ရော​နစ် Company တစ်​ခု​မှာ ဝင်​ရောက်​လုပ်ကိုင်​ခဲ့​ပါ​တယ်။ အလုပ်​လုပ်ကိုင်​ပြီး​တော့ ပညာ​ဆက်လက်​သင်ကြား​ဖို့ စိတ်ကူး​ရ​လာ​တဲ့​အခါ​မှာ သူ​ဟာ National Taiwan Ocean University တက်​ရောက်​ခဲ့​ပါ​တယ်။ ​၁​၉​၈​၅​ခု​နှစ်​မှာ Electronic Engineering ဘွဲ့​ရ​ရှိ​ခဲ့​ပြီး ​၁​၉​၉​၇ ခု​နှစ်​မှာ HTC Coporation ကို စတင်​တည်ထောင်​ခဲ့​ပါ​တယ်။ အင်​ဂျင်​နေ​ယာ ​၁​၀ ဦး​နဲ့​စတင်​တည်ထောင်​ခဲ့​တဲ့ HTC ဟာ က​မ္ဘာ့​အဆင့်​မှီ အီ​လက်​ထ​ရော​နစ်​ပစ္စည်း​များ​ကို​သာ​ထုတ်​လုပ်​မယ် လို့ ဆုံးဖြတ်ချက်​ချ​ပြီး လုပ်ကိုင်​ခဲ့​ပါ​တယ်။ ဒါ​ကြောင့် နှစ်​နှစ်​အတွင်း​မှာ အရှိန်​အဟုန်​နဲ့​အောင်မြင်​လာ​ခဲ့​ပါ​တယ်။ သူ​ဟာ ပညာသင်​ကြား​ခြင်း​ကို မ​ရပ်တန့်​ခဲ့​ပါ​ဘူး။၂​၀​၀​၃ ခု​နှစ်​မှာ National Chenghi University မှ MBA ဘွဲ့​ရ​ရှိ​ခဲ့​ပါ​တယ်။ ​ဒါ့​အပြင် ​၂​၀​၀​၆ ခု​နှစ်​မှာ အ​ရေိ​ကန်​နိုင်ငံ၊ Harvard Business School မှ Advanced Management Program တက်​ရောက်​အောင်မြင်​ခဲ့​ပါ​သေး​တယ်။ ဦး​ဝင်း​သန်း ခေါ် ပီ​တာ​ချူး​ရဲ့ ကြိုးစား​မှု​ကြောင့် HTC ရဲ့ အောင်မြင်​မှု​အရှိန်​အဟုန်​ဟာ မြင့်​မား​ခဲ့​ပြီး က​မ္ဘာ့​ပထမ​ဆုံး Window စ​မတ်​ဖုန်း​ထုတ်​လုပ်​နိုင်​တဲ့ Company ဖြစ်လာ​ခဲ့​ပါ​တယ်။ Microsoft ပိုင်​ရှင် ဘီ​လ်​ဂိ​တ် နဲ့ စတင်​လုပ်ကိုင်​ခဲ့​တဲ့ Window Phone ဟာ HTC တစ်​ခု​တည်း​မဟုတ်​တော့​ပဲ Nokia တို့​လို Company ကြီး​တွေ​ပေါ်ထွက်​လာ​ပါ​တယ်။ ပြိုင်ဘက်​တွေ​ရှိ​နေ​သော်ငြားလည်း HTC ဟာ စ​မတ်​ဖုန်း ဈေး​ကွက်​ရဲ့ ထိပ်​တန်း ငါး​ခု​စာရင်း​မှာ ပါဝင်​ခဲ့​ပါ​တယ်။ စ​မတ်​ဖုန်း​နည်း​ပညာ​ပထမ​ဆုံး စတင်​တီထွင်​တဲ့ Company များ​ထဲ​မှ ထိပ်​တန်း​စာရင်း​ထဲ​မှာ ပါဝင်​သူ​ဖြစ်​ပါ​တယ်။ လက်​ရှိ မှာ က​မ္ဘာ့ အကောင်း​ဆုံး​အိုင်​တီ Company ၁​၀​၀ မှ နံပါတ် ​၁​၁ ၊ အာ​ရှ​မှာ ထိပ်​တန်း​ငါး​ခု​စာရင်းဝင်​ပြီး ပီ​တာ​ချူး​ကိုယ်တိုင်​ဟာ က​မ္ဘာ့​အလွမ်း​မိုး​ဆုံး​အိုင်​တီ​လုပ်​ငန်း​ရှင် (CEO) ၅ ဦး​စာရင်း​မှာ ပါဝင်​နေ​သူ​ဖြစ်​ပါ​တယ်။ သူ​ဟာ မြန်မာ​ပြည်​မှာ​နေ​ခဲ့​စဉ်​ကတည်းက အိုင်​တီ​နည်း​ပညာ​ကို အင်မတန်​စိတ်ဝင်စား​သူ​ဖြစ်​ပါ​တယ်။ ​၁​၉​၇​၀ နှောင်း​ပိုင်း​ကာလ​မှာ ပညာသင်​ရ​တဲ့ ပီ​တာ​ချူး​ဟာ မန္တလေးမြို့ ​၈​၃ လမ်း​မှာ လျှပ်စစ်​ပစ္စည်း​ပြင်​ဆိုင်​လေး​ဖွင့် လှစ်​ခဲ့​ဖူး​ပါ​တယ်။ သီ​အို​ရီ​ထက် လက်တွေ့​ကို​အားသန်​တဲ့ ပီ​တာ​ချူး​ဟာ ကျောင်း​တက်​ရက်မ​မှန်​ပါ​ဘူး။ တစ်​လ​မှာ မြန်မာ​ငွေ​ကျပ် ​၃​၀ သာ​ဝင်ငွေ​ရှိ​တဲ့ ဝင်း​သန်း​ဟာ ထိုင်​ဝ​မ်​နိုင်ငံ​သွား​ဖို့ စိတ်ကူး​ရ​ခဲ့​ပါ​တယ်။ ကျောင်း​ပညာ တစ်ဝက်​တစ်​ပြတ်​နဲ့ တိုင်း​တစ်ပါး​မှာ သွား​ရောက်​လုပ်ကိုင်​ဖို့ စိတ်​အား​ထက်သန်​ခဲ့​တဲ့ ဝင်း​သန်း​ဟာ လက်တွေ့​မှာ ထူးချွန်​သူ​ဖြစ်​တဲ့​အတွက် ထိုင်​ဝ​မ် အီ​လက်​ထ​ရော​နစ် Company များ​က နှစ်သက်​ခဲ့​ပါ​တယ်။ နောက်​ပိုင်း​တော့ သီ​အို​ရီ​ပိုင်း​လည်း​အရေးကြီး​တယ်​လို့ သိ​လာ​တော့ ထိုင်​ဝ​မ်​မှာ တက္ကသိုလ် ဆက်လက်​တက်​ရောက်​ခဲ့​ပါ​တယ်။ တက္ကသိုလ်​မှာ သူငယ်ချင်း​များ​နဲ့ HTC ဆို​တဲ့ ကော်​ပို​ရေး​ရှင်း​ကို ​၁​၉​၉​၇ ခု​နှစ်​က​စတင်​တည်ထောင်​ပါ​တယ်။ အင်​ဂျင်​နေ​ယာ ​၁​၀​ဦး​နဲ့​စတင်​တည်ထောင်​တဲ့ HTC ဟာ အမှန်​တော့ အဆင့်​မြင့် ကွန်ပျူတာ​များ ထုတ်​လုပ်​ဖို့ ဖြစ်​ပါ​တယ်။ သို့​ပေ​မဲ့ မိုဘိုင်းဖုန်း​နည်း​ပညာ​မှာ အခြား​အဖွဲ့​အစည်း​များ​ထက် ထူးခြား​ပြောင်​မြောက်​အောင် တီထွင်​နိုင်​ခဲ့​ပြီး ဒီ​ဂျစ်​တယ်​ဖုန်း​မှ စ​မတ်​ဖုန်း​သို့ ကူးပြောင်း​ပေး​တဲ့ ပထမ​ဆုံး Company များ​စာရင်း​မှာ ပါဝင်​ခဲ့​ပါ​တယ်။ အမေ​ရိ​ကန်​အခြေ​ဆိုက် မိုက်​ခ​ရို​ဆော့​ခ် Company မှ ဥက္ကဌ ဘီ​လ်​ဂိ​တ်​ကိုယ်တိုင် ပီ​တာ​ချူး​ကို ဖိတ်ကြား​ပြီး လုပ်​ငန်း​ဆိုင်​ရာ​ဆွေးနွေး​ခဲ့​ပါ​တယ်။ ဘီ​လ်​ဂိ​တ်​ရဲ့ ကမ်းလှမ်း​ချက်​ကို သဘောတူ​ပြီး Window ဖုန်း​ဖြစ်​ပေါ်လာ​ဖို့ ပူးပေါင်း​လုပ်ကိုင်​ခဲ့​ပါ​တယ်။ ယင်း​နောက်​ပိုင်း HTC စ​မတ်​ဖုန်း​ဟာ Window Phone လောက​မှာ ဆရာ​တစ်​ဆူ​ဖြစ်လာ​ခဲ့​ပါ​တယ်။ ကမ္ဘာ​ကြီး​ကို ပြောင်းလဲ​စေ​မယ်​လို့ ဆုံးဖြတ်ချက်​ချ ကြိုးစား​ခဲ့​ပါ​တယ်။ ငွေ​ရ​ဖို့​ရည်​ရွယ်​ချက်​နဲ့ အသက်မွေး​ဝမ်းကြော​င်း​လုပ်ကိုင်​ခြင်း​ဟာ ညံ့​ဖျင်း​ပြီ ကမ္ဘာ​ကို အကျိုး​ထူး​စေ​မယ်​ဆို​တဲ့ ရည်​ရွယ်​ချက်​က​သာ အောင်မြင်​စေ​နိုင်​တယ်​လို့ ယုံကြည်​ထား​သူ ဖြစ်​ပါ​တယ်။ ယနေ့​အချိန်​ထိ​လည်း အောင်မြင်​လျက်​ရှိ​နေ​တဲ့ HTC ဟာ မြန်မာ​ပြည်​ဖွား ဦး​ဝင်း​သန်း​ခေါ် ပီ​တာ​ချူး​က ဦးဆောင်​လုပ်ကိုင်​နေ​တာ​ဟာ ဂုဏ်​ယူ​စရာ​ဖြစ်​ပါ​တယ်။ ​၃​၃ နှစ်​ကြာ​ပေ​မဲ့ မြန်မာ​ပြည်​ကို မ​မေ့​ပါ​ဘူး။ ပီ​တာ​ချူး​ရဲ့ ငယ်​သူငယ်ချင်း​များ​က​လည်း မြန်​မာ့ အိုင်​တီ​လောက​မှာ အောင်မြင်​နေ​ကြ​ပါ​တယ်။ MCPA ဥက္ကဌ ဦး​သောင်း​တင်​ဟာ ပီ​တာ​ချူး​ရဲ့​ငယ်​သူငယ်ချင်း ဖြစ်​ပြီး မြန်မာ​ပြည်​လာ​ရောက်​ရန် ဖိတ်ကြား​မှု​ကို လက်ခံ​ခဲ့​ပါ​တယ်။ မြန်မာ​ပြည်​ရောက်​ရောက်​ချင်း မြန်မာ​စကား ပြော​ဖို့ ခဲယဉ်း​ပေ​မဲ့ မန္တလေး​မှာ တစ်​ပတ်​သွား​ရောက်​နေထိုင်​ပြီး​နောက် ဗမာ​လို အဆင်​ချော​စွာ​ပဲ ပြောဆို​နိုင်​ခဲ့​ပါ​တယ်။ တွေ့​ဆုံ​ဆွေးနွေး​ပွဲ​မှာ​လည်း မေးမြန်း​သူ​များ​ကို မြန်မာ​လို​ရော၊ အင်္ဂလိပ်​လို​ပါ ပီပီ​ပြင်​ပြင်​ဖြေ​ကြား​ခဲ့​တဲ့ ဦး​ဝင်း​သန်း​ကို လာ​ရောက်​သူ ဧည့်သည်​များ လေးစား​ခဲ့​ရ​ပါ​တယ်။ ဆွေးနွေး​ပွဲ​မှာ သူ့​ဘဝ​အ​တွေ့​အ​ကြုံ​များ​ကို အထက်​ပါ​အတိုင်း ရှင်းလင်း​ပြော​ကြား​သွား​ခြင်း​ဖြစ်​ပါ​တယ်။ မြန်မာ​ပြည်​မှာ​လည်း သူ့​လို အောင်မြင်​တဲ့ အိုင်​တီ​လောက​သား​များ ပေါ်ထွက်​လာ​ဖို့​မျော်​လင့်​ကြော​င်း ပြော​ကြား​ခဲ့​ပါ​တယ်။ ပီ​တာ​ချူး​ဟာ သူ​အောင်မြင်​မှု​ရ​ရှိ​ဖို့​အတွက် ကိုင်ဆွဲ​ထား​တဲ့ ဆောင်​ပုဒ်​များ​ကို ရှင်းလင်း​ပြော​ပြ​ခဲ့​ပါ​တယ်။ အချက်​၃ ချက်​ရှိ​ပြီး Passion, Fearless နှင့် Vision ဖြစ်​ပါ​တယ်။ “လူ​တိုင်း​ဟာ သူ့​ဝါသနာ​ပါ​ရာ​သူ လုပ်ဆောင်​သင့်​ပါ​တယ်။ ကျွန်တော်​ဆို​ငယ်​ငယ်​က ​ဂီ​တာ​တီး​တာ​ဝါသနာ​ပါ​တယ်။ ရေကူး​တယ်။ သူငယ်ချင်း​တွေ​နဲ့​အတူ ဝါသနာ​ပါ​ရာ စိတ်​အပန်း​ဖြေ ကစား​ကြ​တယ်။ ဒါ​တွေ​ကို ချုပ်တည်း​မ​ထား​ရ​ပါ​ဘူး။ Innovation လုပ်​နိုင်​ဖို့ စိတ်​ကို လွတ်လွတ်​လပ်​လပ်​ထား​ဖို့​လို​ပါ​တယ်။ ဒါ​ကြောင့် လူ​တစ်​ယောက်​ဟာ အောင်မြင်​ဖို့​အတွက် Passion က အဓိက​ကျ​ပါ​တယ်။ နောက်​တစ်​ချက်​ကတော့ Fearless ပါ။ ဘာ​ကို​မှ ကြောက်ရွံ့​မှု​မ​ရှိ​ရ​ပါ​ဘူး။ လုပ်​ချင်​တာ​တွေ​ကို လုပ်​နိုင်​ရ​မယ်။ အခက်​အခဲ​တွေ​ဘယ်လောက်​ပဲ​ရှိ​ရှိ။ ပတ်ဝန်းကျင်​နဲ့​အခြေအနေ​ကြောင့် မိမိ​ရဲ့ ရည်​မှန်း​ချက်​တွေ ​ပျော​ပျက်​သွား​တာ​ဟာ အင်မတန်​ပျော့​ညံ့​မှု​ပါ။ မှား​တာ​ကို​လည်း မ​ကြောက်​ရ​ပါ​ဘူး။ လူ​တိုင်း​အမှား​လုပ်​ကြ​ပါ​တယ်။ အမှား​က​နေ​ပဲ သင်​ခန်း​စာ​ယူ​ရ​ပါ​တယ်။ မှား​တယ်​ဆို​တာ သ​ဘာ​ဝ​တရား​ပါ။ မှား​မှာ​ကြောက်​နေ​ရင်​ဘာ​မှ ဖြစ်လာ​မှာ​မဟုတ်​ပါ​ဘူး။ နောက်​တစ်​ချက်​က Vision။ ကျွန်တော် HTC စ​ထောင်​တော့ မူ​ဝါဒ​ခိုင်​ခိုင်​ထား​ပါ​တယ်။ ဒါ​ကတော့ က​မ္ဘာ့​အဆင့်​မှီ (World Class) ကို​ပဲ တီထွင်​ဖန်တီး​မယ်​ဆို​တာ​မျိုး​ပါ။ အဆင့်​နိမ့်​ပစ္စည်း​များ ထုတ်​လုပ်​ဖို့ လုံး​ဝ​စိတ်​မ​ကူး​ခဲ့​ပါ​ဘူး။ ဒါ​ကြောင့်​ပဲ အချိန်​တို​တွင်း​မှာ အောင်​မြင့်​တာ​ဖြစ်​ပါ​တယ်။ ကျွန်တော်​ကျောင်းသား​ဘဝ​က ဒီ​ဂျစ်​တယ်​ပညာ​ရပ်​ကို လေ့​လာ​သူ​နည်း​ပါ​တယ်။ ယင်း​ဒီ​ဂျစ်​တယ်​ပညာ​ကို ရွေးချယ်​လိုက်​တဲ့ ကျွန်တော့​ကို​တောင် လောင်​ပြောင်​ခဲ့​ကြ​ပါ သေး​တယ်။ သို့​ပေ​မဲ့ ဒါ​တွေ​ဟာ တစ်​နေ့​အောင်မြင်​မယ်​ဆို​တာ​ကို ကြို​မြင်​ထား​တဲ့ ကျွန်တော်ဟာ HTC ကို အကောင်း​ဆုံး​လုပ်​နိုင်​ခဲ့​ပါ​တယ်။” အထက်​ပါ​အတိုင်း ပီ​တာ​ချူး​ဟာ သူ့​ရဲ့​ခံယူ​ချက်​ကို ပြောဆို​ခဲ့​ပါ​တယ်။ “မြန်မာ​ပြည်​အတွက်​ဆို ကျွန်တော်​ဘာ​မ​ဆို​လုပ်​ပါ့​မယ်။ နည်း​ပညာ​ဆိုင်​ရာ​ဖွံ့ဖြိုး​ဖို့​အတွက် ရင်းနှီး​ဖို့​အ​စီ​အစဉ်​တွေ​ရှိ​ပါ​တယ်။ ဒီ​တစ်​ခါ​လာ​ရောက်​တာ​ကတော့ လေ့​လာ​တဲ့​သဘော​ပဲ ရှိ​ပါ​သေး​တယ်။ ဘာ​မှ ရင်းနှီး​မြှုပ်​နှံ​ဖို့​မ​ရှိ​သေး​ပါ​ဘူး။ နေပြည်တော်​က အစိုးရ​အဖွဲ့​ဝင်​တွေ​ကို​လည်း သွား​ရောက်​တွေ့​ဆုံ​ခဲ့​ပြီး​ပါ​ပြီ။ HTC လာ​ရောက်​ရင်းနှီး​မြှုပ်​နှံ​ဖို့​ကို ကြိုဆို​တာ​တွေ့​ရ​တဲ့​အ​တွ​က အ​ထူး​ပင်​ဝမ်းသာ​ပါ​တယ်။ HTC ကို​မြန်မာ​ပြည်​မှ သိ​လောက်​မယ်​လို့ မ​ထင်​ခဲ့​ဘူး။ သို့​ပေ​မဲ့ HTC ဟာ မြန်မာ​ပြည်​မှာ​လည်း လူ​သိ​များ​တဲ့ Brand တစ်​ခု​ဖြစ်​နေ​တယ်​လို့ သိ​ရ​တဲ့​အတွက် ဝမ်းသာ​ပီ​တိ​ဖြစ်​ရ​ပါ​တယ်။ မြန်မာ​ပြည်​ရဲ့ နိုင်ငံ​ရေး​အရ​ပြောင်းလဲ​မှု​တွေ မြန်ဆန်​ပါ​တယ်။ ပြောင်းလဲ​မှု​တွေ​ဟာ အကောင်း​ဘက်​ဦးတည်​တဲ့​အတွက် ကျွန်တော်​တို့​လာ​ရောက်​ရင်းနှီး​လုပ် ကိုင်​ဖို့ ပိုမို​လွယ်ကူ​လာ​မှာ​ဖြစ်​ပါ​တယ်။ မြန်​မာ့​ဆက်​သွယ်​ရေး​နဲ့ ပူးပေါင်း​လုပ်ကိုင်​မည့်​အ​စီ​အစဉ်၊ မန္တလေး​မှာ HTC အ​ရောင်း​စင်​တာ ဖွင့်​လှစ်​မယ်​ဆို​တာ​တွေ​ကတော့ မဟုတ်​ပါ​ဘူး။ ကျွန်တော်​ပြော​သ​လို​ပဲ ဒီ​တစ်​ခါ​က Listen လာ​လုပ်​တဲ့​သဘော​ပဲ​ရှိ​ပါ​သေး​တယ်။ မြန်​မာ့​ကွန်ပျူတာ​နဲ့​ ွOS ​လောက​မှာ မြန်မာ input system ဖြစ်​ပေါ်လာ​ဖို့ HTC မှ ကြိုးစား​ပါ​မယ်။ ဒါ​ဟာ အင်မတန် အရေးကြီး​ပါ​တယ်။ မြန်မာ​စာ​စနစ်​ကို မြန်​မာ့​အိုင်​တီ​လောက​မှာ အ​လွယ်​တ​ကူ​သုံး​နိုင်​ဖို့​ဆို​တာ လို​အပ်​ပါ​တယ်။ ဒါ​ကို ကျွန်တော်​တို့​လုပ်​ဖို့ Plan ရှိ​ပါ​တယ်။ မြန်မာ​ပြည်​တွင်း​က ကွန်ပျူတာ​ပညာ​ရှင်​များ​နဲ့​လည်း ဆွေးနွေး​တိုင်ပင်​လျက်​ရှိ​ပါ​တယ်။ မြန်မာ​ပြည်​မှ​လူ​ငယ်​များ​အတွက် ဖောင်​ဒေး​ရှင်း​တစ်​ခု​ဖန်တီး​ပေး​ခဲ့​ပါ​တယ်။ ဒါ​ကတော့ စဉ့်​ကူ​ဖောင်​ဒေ​ရှင်း​လို့ အမည်​ရ​ပြီး မြန်မာ​လူ​ငယ်​တွေ​ကို Innovation မှာ ပါဝင်​လာ​နိုင်​ဖို့ မြေတောင်​မြောက်​ပေး​ပါ​မယ်။ ဒီ​အတွက် ကျွန်တော်​နဲ့ MCPA ဥက္ကဌ ကို​သောင်း​တင်​နဲ့​အတူ တိုင်ပင်​ဆုံးဖြတ်​ခဲ့​တာ​ဖြစ်​ပါ​တယ်။” ဟု ပီ​တာ​ချူး​ဟာ သူ​နေ​ခဲ့​တဲ့ တက္ကသိုလ်​အဆောင်​အမည်​ကို အမှတ်တရ​ဖြစ်​စေ​ပြီး စဉ့်​ကူ​လို့​အမည်ပေး​ခဲ့​ပါ တယ်။ တစ်​နှစ်​တစ်​ခါ ဖောင်​ဒေး​ရှင်း​အစည်းအဝေး​ကို​လာ​ရောက်​ဖို့​လည်း သဘောတူ​ကတိ​ပေး​ခဲ့​ပါ​တယ်။ တွေ့​ဆုံ​ဆွေးနွေး​ပွဲ​ဟာ နေ့​လည် ​၁​၁ နာရီ​ခွဲ​မှာ ပြီး​ဆုံး​ခဲ့​ပြီး MCPA မှ ပီ​တာ​ချူး​ကို အမှတ်တရ လက်ဆောင်​ပေး​အပ်ခဲ့​ပါ​တယ်။

U Thant

“သည်း​မ​ခံ​နိုင်​ခြင်း​က​လွဲ​လို့ အားလုံး​ကို သည်းခံ​နိုင်​ဖို့ ကျွန်တော် အလေ့​အကျင့် လုပ်​ထား​ခဲ့​တာ​ပါ။ သည်းခံ​ခြင်း စိတ်​ဓာတ်​ကို မွေး​မြူ​ဖို့ စိတ်​ဓာတ်​ရေးရာ၊ စာ​ရိ​တ္တ ရေးရာ အရည်အသွေး တွေ​ကို တန်ဖိုး​ထား​ဖို့ ကျွန်​တော့် ဘ၀ တစ်​လျှောက် သွန်သင်​ခံ​ခဲ့​ရ​တယ်။ အထူးသဖြင့် နှိမ့်ချ​မှု၊ ရိုး​ရိုး​ကုပ်ကုပ် နေထိုင်​မှု၊ ကြင်နာ​မှု​နဲ့ အရေး​အကြီး​ဆုံး​ကတော့ စိတ်​ခံစား​မှု မျှ​ခြေ​ကို ထိန်းသိမ်း​ထား​ဖို့ အသွန်​သင် ခံ​ခဲ့​ရ​တယ်။ တရား​ထိုင်​ခြင်း​နဲ့ သမာဓိ​တို့​ရဲ့​အကူအညီ​နဲ့ ခံစား​ချက်​တွေ​ကို ထိန်း​ချုပ်​ဖို့ သွန်သင်​ခံ​ခဲ့​ရ​တယ်။ ပုထုဇဉ် လူ​သားတစ်​ယောက်​သာ ဖြစ်​နေ​ပြီး ရဟန္တာ မ​ဖြစ်​သေး​တဲ့ အတွက် ကျွန်​တော့် ခံစား​ချက် တွေ​ကို အလုံး​စုံ ထိန်း​ချုပ်​နိုင်​ခြင်း မ​ရှိ​သေး​ပါ​ဘူး။ ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော် အ​လွယ်​တ​ကူ မ​တုန်လှုပ်​ဘူး၊ စိတ်​မ​လှုပ်ရှား​ဘူး။

ဗုံး​ခွဲ​ရန် ကြံစည်​မှု၊ နိုင်ငံ​တော်​အကြီးအကဲ​များ​ကို လုပ်ကြံ​ရန် စီစဉ်​မှု​စ​သည့် စွဲချက်​မျိုး​စုံ​ဖြင့် သေ​ဒဏ်​ကျ​ခံ​စေ​ရန် အမိန့်​ကို ကြုံတွေ့​ခဲ့​ရ​သူ ကို​ဇော်​သက်​ထွေး​၏ ကိုယ်​တွေ့​ပြော​ကြား​ချက် by-EMG ရန်ကုန်မြို့​ရှိ အထင်​ကရ​နေရာ​များ​ကို ဗုံး​ခွဲ​ရန်​ကြံစည်​မှု၊ နိုင်ငံ​တော်​အကြီး အကဲ​များ​ကို လုပ်ကြံ​ရန် စီစဉ်​မှု​စ​သည့် အခြား​စွဲချက်​မျိုး​စုံ​ဖြင့် သေ​ဒဏ်​ကျ​ခံ​စေ​ရန် အမိန့်​ချ​ခံ​ရ​ပြီး ထောင်​အတွင်း​၌ ​၁​၇ လ အ​ကြာ​အချုပ်​ခံ​ရကာ ပြန်လည်​လွတ် မြောက်​လာ​သူ ကို​ဇော်​သက်​ထွေး​က ‘ကျွန်တော်​က နိုင်ငံ​ရေး လှုပ်ရှား​ခဲ့​တဲ့​အတွက်​ကြောင့် ​၁​၉​၉​၀​ပြည့်​နှစ်​က​နေ ​၁​၉​၉​၅ ခု​နှစ်​အထိ ထောင်ကျ​ခဲ့​ပါ​တယ်။ ပြန်​လွတ်​လာ​တော့ ကျွန်တော် အေးအေး​ဆေး​ဆေး​ပဲ နေထိုင်​ခဲ့​တယ်။ ​၂​၀​၀​၀​ပြည့် နှစ်​မှာ First Eleven အား​ကစား​ဂျာနယ်​မှာ အယ်​ဒီ​တာ​ချုပ် တာဝန်​ယူခဲ့​ပါ​တယ်။ ကျွန်​တော့်​ရဲ့​နာမည် က ဂျာနယ်​ထဲ​မှာ​ပါ​တော့ ထောင်​ထဲ​က ခင်​တဲ့ သူငယ်ချင်း​တွေ​က​လည်း ဂျာနယ်​က တစ်​ဆင့်​ကျွန်​တော့်​ကို ဆက်​သွယ်​ကြ​တယ်။ သူ​တို့​က ကျွန်​တော့်​ကို နေ​ကောင်း​လား။ အဆင်​ပြေ​လား​စ​တဲ့ မိတ်ဆွေ အပေါင်းအသင်း သဘော​မျိုး​နဲ့ နိုင်ငံ​ခြား​က​နေ​ဖုန်း တစ်​ခါ​တ​လေ​ဆက်​ပါ​တယ်။ တစ်​နေ့​မှာ အသက် ​၇​၀ ကျော်​လောက် ရှိ​တဲ့ အ​ဘိုး​ကြီး​တစ်​ယောက်​က သူ​က မြ​ဝ​တီ​က လာ​တာ​ပါ။ ခင်ဗျား​တို့​ဂျာနယ်​ကို ကိုယ်စားလှယ် လိုချင်​တယ်​လို့ ကျွန်​တော့် ကို​လာ​ပြော​တယ်။ ဒါ​နဲ့ ရုံး​က​လုပ်​ပေး​ခဲ့ တယ်။ နောက်​တစ်​နေ့​ကျ​တော့ အဲ​ဒီ​အ​ဘိုး ကြီး​က​ပဲ ခင်ဗျား​ရဲ့​ထိုင်း​မှာ​ရှိ​တဲ့ သူငယ်ချင်း တစ်​ယောက်​က ဒီ​စာ​လေး​ပေးလိုက်​ပါ​တယ်​လို့​ပြော​လို့ သူ့​ရှေ့​မှာ​ပဲ ဒီ​စာ​ကို​ဖောက် ဖတ်​ခဲ့​ပါ​တယ်။ စာ​ထဲ​မှာ​က ပန်းချီ​ကား​ချပ်​နှစ်​ချပ်​နဲ့ မန္တလေး​သိန်း​ဇော်​ဗီ​စီ​ဒီ တစ်​ချပ်​ကို လူ​ကြုံ​ပေးလိုက်​ပါ​လို့ ပါ​တယ်။ ဒါ​နဲ့ ကျွန်တော်​က အဲ​ဒီ​အ​ဘိုး​ကြီး​ကို ကျွန်တော် ဒီ​ကိစ္စ​မ​လုပ်​ပေး​နိုင်​ဘူး​လို့ ပြော​ပြီး​တော့ သူ့​ရှေ့​မှာ​ပဲ အဲ​ဒီ​စာ​ကို ဖြဲ​ပြီး အမှိုက်​ပုံး​ထဲ လွှင့်​ပစ်​ခဲ့​ပါ​တယ်။ ​ဟီး​နိုး​ကား​ကြီး​နဲ့ ခေါ်​တင်​သွား​တယ်။ ပြီး​တော့ မင်း​တို့​ပူးပေါင်း​ကြံစည်​တဲ့ သူ​အချင်းချင်း​တွေ တွေ့​ရ​ပြီ​လို့ ပြော​တယ်။ ကား​ပေါ်​ရောက်​တဲ့​အခါ​မှာ အခြား သူ​တွေ​ကို ကြည့်​လိုက်​တော့ သူ​တို့​ကို တစ်​ခါ​မှ​မ​မြင်​ဖူး​ဘူး။ သိ​လည်း​မ​သိ​ပါ​ဘူး။ စစ်ကြော​ရေး​မှာ ကျွန်​တော့်​ဆီ​လာ​သွား​တဲ့ ဦး​မျိုး​ချစ်​အကြောင်း မေး​တော့ ထောက်လှမ်း​ရေး​တွေ​က . . . နောက်​တစ်​ရက် မှာ ကျွန်တော်​အလုပ်​လုပ်​နေ​တဲ့ First Eleven ဂျာနယ်​တိုက်​ကို အ​ကူ(၂) ထောက်လှမ်း​ရေး​အ​ယောက် ​၃​၀ လောက် က ဝုန်း၊ ဝုန်း၊ ဝုန်း​ဝင်​လာ​ပြီး​တော့ တွေ့ တဲ့​ဝန်​ထမ်း​တွေ​ကို ကြမ်းပြင်​ပေါ်​မှာ ထိုင်​ခိုင်း​ပြီး​တော့ ကျွန်​တော့်​ကို​လူအ​များ ရှေ့​မှာ​ပါးရိုက်​ပြီး စစ်ကြော​ရေး​ဆောင်ရွက် စရာ​တွေ​ရှိ​ပါ​တယ်​ဆို​ပြီး ခေါ်​သွား​ပါ​တယ်။ သူ​တို့​တွေ​က မင်း​က​ဖောက်ခွဲ​ရေး​သမား တွေ​နဲ့ အဆက်​အသွယ်​လုပ်​ပြီး​တော့ ရန်ကုန်​မှာ ဖောက်ခွဲ​ရေး​တွေ​လုပ်​ဖို့ စီစဉ်​နေ​တယ်​လို့ ပြော​တယ်။ သူ​တို့​ပြော​တဲ့​အရာ​တွေ​အားလုံး ကျွန်တော်​ဘာ​မှ​မ​သိ​ဘူး။ ကျွန်​တော့်​ဆီ​ကို လာ​သွား​တဲ့ အ​ဘိုး​ကြီး​ရဲ့ နာမည်​က ဦး​မျိုး​ချစ်​လို့ သိ​ရ​တယ်။ သူ​တို့​တွေ​က ကျွန်​တော့်​ကို နိုင်ငံ​တော်​ပုန်ကန်​မှု​နဲ့ စစ်ကြော​ရေး​မှာ စစ်​တဲ့​အခါ​မှာ ကြမ်း​လွန်း​လို့ အသက်​အန္တရာယ် တော်တော်​လေး​ကို စိုးရိမ်​ခဲ့​ရ​ပါ​တယ်။ တစ်​ခါ​တစ်​လေ​ဆို​ရင် သေ​ပြီ​လို့​တောင် ထင်​ရ​ပါ​တယ်။တစ်​ရက်​မှာ ​ဟီး​နိုး​ကား​ကြီး​နဲ့ ခေါ်​တင်​သွား​တယ်။ ပြီး​တော့ မင်း​တို့​ပူးပေါင်း​ကြံစည်​တဲ့ သူ​အချင်းချင်း​တွေ တွေ့​ရ​ပြီ​လို့ ပြော​တယ်။ ကား​ပေါ်​ရောက်​တဲ့​အခါ​မှာ အခြား​သူ​တွေ ကို ကြည့်​လိုက်​တော့ သူ​တို့​ကို တစ်​ခါ​မှ မ​မြင်​ဖူး​ဘူး။ သိ​လည်း​မ​သိ​ပါ​ဘူး။ စစ်ကြော​ရေး​မှာ ကျွန်​တော့်​ဆီ​လာ​သွား​တဲ့ ဦး​မျိုး​ချစ် အကြောင်း​မေး​တော့ ထောက်လှမ်း​ရေး​တွေ​က အဲ​ဒီ​အ​ဘိုး​ကြီး​က အသက်အရွယ်​ကြီး​လို့ ရောဂါ​နဲ့ သေ​သွား​ပြီ​လို့ ပြော​တယ်။ တရားရုံး​ရောက်​တဲ့ အခါ​မှာ​အမှုတွဲ​ထဲ​မှာ ဦး​မျိုး​ချစ်​ဆို​တဲ့ အ​ဘိုး​ကြီး​နာမည် မ​ပါ​ခဲ့​ပါ​ဘူး။ ကျွန်တော်​တို့ ရှေ့နေ​ငှား​ခွင့်​တောင်း ခဲ့​ပေ​မယ့် မ​ပေး​ခဲ့​ဘူး။ သူ​တို့​ပေး​တဲ့​ရှေ့နေ​နဲ့​ပဲ ရင်ဆိုင်​ခဲ့​ရ​တယ်။ အဲ​ဒီ​ရှေ့နေ​က​လည်း ကျွန်တော်​တို့​ကို ဒီ​အမှု​က သေ​ဒဏ်​ပဲ​ချ​မယ့် အမှု​လို့​ပဲ​ပြော​တယ်။ ထောင်​ထဲ​မှာ ပူးပေါင်း ကြံစည်​တယ်​လို့ စွပ်စွဲ​တဲ့ လူ​ရှစ်​ယောက်​နဲ့ ကျွန်တော်​စကားပြော​ဖြစ်​တယ်။ ဒီ​အခြေအနေ​ထိ ရောက်​အောင် ပြန်​သုံးသပ်​ကြည့်​တဲ့​အခါ​မှာ အဓိက ဒါ​ရိုက်​တာ​ကတော့ ဦး​မျိုး​ချစ်​ပဲ။ စစ်ကြော​ရေး​စစ်​တဲ့​အခါ​မှာ ဦး​မျိုး​ချစ်​က ကျွန်​တော့်​ဆီ လာ​ပေး​တဲ့ စာ​ကို​ထောက်လှမ်း​ရေး​က မိတ္တူ​ဆွဲ​ပြီး​သား ပြ​တယ်။ ဒါ​ကြောင့်​၂​၀​၀​၃ ခု​နှစ်၊ နိုဝင်ဘာ​လ​မှာ သေ​ဒဏ်​အမိန့်​ချခဲ့​တယ်။ သေ​ဒဏ်ချ​မှတ်​တဲ့ စီရင်ချက်​ထဲ​မှာ ILO ရဲ့ ဖွဲ့​စည်း​ပုံ အခြေ​ခံ​ဥပဒေ​စာအုပ်​ကို တရားမ​ဝင်​အဖြစ် ရေးသား​ထား​တယ်။ ဒါ​ကို​သိ သွား​တဲ့ ILO က တာဝန်ရှိ​သူ​တွေ​က ဒီ​က သက်ဆိုင်​ရာ တာဝန်ရှိ​သူ​တွေ​နဲ့ ကျွန်တော် တို့​အမှု​ကို ဆွေးနွေး​ခဲ့​တယ်။ ထောက်လှမ်း​ရေး​က စွပ်စွဲ​ထား​တဲ့ အကြောင်းအရာ​တွေ ထဲ​မှာ ILO ဖွဲ့​စည်း​ပုံ​ဥပဒေ စာအုပ်​ကိုင်​ဆောင်​မှု​နဲ့​လည်း စွပ်စွဲ​ထား​တဲ့​အကြောင်း အရာ​တွေ​ပါ​လို့ သူ​တို့​ဆွေးနွေး​ခဲ့​ပါ​တယ်။ ပြီး​တော့ International Amnesty တာဝန်ရှိ​သူ​တွေ​နဲ့ ထောင်​ထဲ​မှာ ကျွန်တော်​တို့ တွေ့​ဆုံ​ခွင့်​ရ​ခဲ့​တယ်။ ဒီ​တော့ ကြိုတင် ကြံစည်​ထား​တဲ့ ဇာတ်​လမ်း​တစ်​ပုဒ်​ဆို​တာ နိုင်ငံ​တကာ​က သိ​သွား​တယ်။ ​၂​၀​၀​၄ ခု​နှစ်၊ မေ​လ ​၁​၃ ရက်​နေ့​မှာ သေ​ဒဏ်​က​နေ ထောင်ဒဏ် ​၃ နှစ်​အမိန့်​ကို ပြောင်းလဲ ထုတ်ပြ​န်​ခဲ့​တယ်။ ​၂​၀​၀​၄ ခု​နှစ်၊ အောက်တိုဘာ​လ​မှာ ထောင်ဒဏ် ​၂ နှစ်​ကို ထပ်မံ ပြောင်းလဲ​ပေး​ခဲ့​တယ်။ ​၂​၀​၀​၅ ခု​နှစ်၊ ဇ​န်​န ဝါ​ရီ​လ ​၃ ရက်​နေ့​မှာ လူ​သားချင်း​စာနာ​မှု​အရ လွတ်ငြိမ်း​ချမ်းသာ​ခွင့်​ရ​ခဲ့​ပါ​တယ်။ အဲ​ဒီ​နေ့​မှာ ပူးပေါင်း​ကြံစည်​တယ်​လို့ စွပ်စွဲ​ထား​တဲ့ ​၉ ယောက်​အဖွဲ့​က ​၄ ယောက် က​လွတ်မြောက်​ခဲ့​တယ်။ ​၂ ဦး​က ထောင်​ထဲ​မှာ​ပဲ သေ​ဆုံး​ခဲ့​တယ်။ နောက် ​၂ ဦး​က ပြီး​ခဲ့​တဲ့​ရက်ပို​င်း​က​ပဲ သာယာ​ဝ​တီ အကျဉ်း​ထောင်​က​နေ လွတ်မြောက်​ခဲ့​တယ်။ သူ့​တို့ ဆို​ရင်(၈)နှစ်​ကျော်(၉)နှစ်​နီးပါး ထောင်​ထဲ​မှာ​နေ​ခဲ့​ရ​တယ်။ ကျန်​တစ်​ယောက်​ကတော့ အခု​ချိန်​ထိ ဘာ​သ​တင်း​မှ မ​ရ​သေး​ဘူး။ ဒီ​ရက်ပို​င်း​မှာ လွတ်​သွား​တဲ့​နှစ်​ဦး​ကို လည်း ကျွန်​တော့်​ကို စာ​လာ​ပေး​တဲ့ အ​ဘိုး​ကြီး ဦး​မျိုး​ချစ်​က​ပဲ မင်း​တို့​လျှပ်စစ်​ပစ္စည်း​တွေ အကြွေး​ပေး​မယ်။ အရောင်းအဝယ် လုပ်​မ​လား​လို့ ပြော​တော့ စိတ်ဝင်စား​လို့ ရန်ကုန်​ကို ပစ္စည်း​တွေ​လိုက်​ယူ​ရင်း​နဲ့ စစ်ကြော​ရေး​ထဲ ရောက်​ပြီး သေ​ဒဏ်ချ​မှတ် ခံ​ရ​တဲ့​သူ​တွေ ဖြစ်​ပါ​တယ်။ ဘာ​အပြစ်​မှ​မ​ရှိ ဘူး။ သူ​တို့​ဆင်​တဲ့ အကွက်​ထဲ​မှာ သူ​တို့​လုပ်​ချင်​ရာ လုပ်​ပြီး​တော့ အမိန့်​ချ​မှတ်​လိုက်​တာ ဖြစ်​ပါ​တယ်။ ဒီ​လို​လုပ်​လိုက်​တဲ့ အတွက်​ကြောင့် ကျွန်​တော့်​အနေ​နဲ့ တရား​ရေး မဏ္ဍိုင်​ကို အများ​ကြီး​သံသယ​ဝင်​ခဲ့​တယ်။ သက်ဆိုင်​ရာ​တာဝန်ရှိ​သူ​တွေ​က အမှန်​တရား​ကို​ဘယ်​လို ကာ​ကွယ်​စောင့်ရှောက် နေ​လဲဆို​တာ​ကို ကျွန်တော်​ဘယ်​လို​မှ နား​မ​လည်​နိုင်​ပါ​ဘူး။ ကျွန်​တော့်​လို​ပဲ ဒီ​လို ဘဝ​မျိုး​ခံစား​နေ​ရ​တဲ့​သူ​တွေ​ကို ကိုယ်​ချင်း စာ​ပါ​တယ်။ တကယ်​အပြစ်ရှိ​ရင် အပြစ်ပေး​ခံ​ရ​တာ မ​ထူးဆန်း​ဘူး။ ဒါ​ပေ​မယ့် ဘာ​မှ​မ​လုပ်​ခဲ့​တဲ့​သူ​တွေ ထောင်ကျ​သွား​ရင်​တော့ ဘယ်​လို​လျော်​ကြေး​မျိုး​နဲ့​မှ ပြန်လည် ပေး​ဆပ်​လို့​မ​ရ​ပါ​ဘူး။ အခု​ထောင်​ထဲ​မှာ ကျန်​ရှိ​နေ​သေး​တဲ့ သူ​တွေ​ထဲ​မှာ ဖောက်ခွဲ ရေး​ပုဒ်မ​အမျိုး​မျိုး​နဲ့ ​၁​၇(၁)(၂)တွေ​အမျိုး​မျိုး ထောင်ဒဏ် ချ​မှတ်ခံ​ရ​သူ​တွေ အများ​ကြီး ကျန်​ပါ​သေး​တယ်။သူ​တို့​ကို​လည်း ကျွန်​တော့်​လို​ပဲ ကံကောင်း​စေ​ချင်​တယ်။ လွတ်မြောက်​စေ​ချင်​ပါ​တယ်။ ထောင်​ထဲ​မှာ ဒီ​လို နိုင်ငံ​ရေး အကျဉ်းသား​တွေ အများ​ကြီး​ရှိ​နေ​တုန်း​ပါ​ပဲ။ သူ​တို့​ကို ပြန်​လွှတ်​ပေး​စေ​လို​ပါ​တယ်။’ဟု ပြော​ပြ​ပါ​သည်။ ဓါတ်​ပုံ-၂​၇-၇-၂​၀​၀​၃ နေ့​ထုတ် မြန်​မာ့​အလင်း သတင်းစာ​တွင် ကို​ဇော်​သက်​ထွေး ဖမ်းဆီး​ခံ​ခဲ့​ရ​သော ဖြစ်​စဉ်​နှင့် ပတ်သက်​သည့် သတင်းစာ​ရှင်းလင်း​ပွဲ သ​တင်း​ဖော်​ပြ​ချက်

Myanmar Joke

မော်တော်​ပီ​ကေ​ကို ဘဲ​ဥ​နဲ့ ပေါက်​ပါ​က ရဲ​စခန်း​သို့​ရောက်​ရ​အံ့။ သံပုရာ​သီး​ကို ပါး​စပ်​ထဲ​ညစ်​ထည့်​ပါ​က ဘီလူး​ရုပ်​မျက်နှာ​မျိုး​ဖြစ်​အံ့။ ဗ​လီ​ရှေ့​ဝက်သား​သွား​ရောင်း​ပါ​က ဝိုင်း​အဆော်​ခံ​ရကာ၊ မံ​မီ​ဖြစ်​ရ​လ​တ္တံ့။ နွားနို့​နှင့်​သံပုရာ​သီး​ရောနှော​သောက်​လျှင်exportအကြီး​အကျ​ယ်​လုပ်​ရ​အံ့။ ရဲ​စခန်း​ရှေ့​မီး​ရှုး​မီးပန်း၊ ​ဗော​က်​အိုး​သွား​ဖောက်​ပါ​က အချုပ်​ခန်း​သို့​ရောက်​အံ့။ ည​အချိန် အိမ်​တံခါး​ဖွင့်​အိပ်​ပါ​က ရှိ​သ​မျှ​ပစ္စည်း​အကုန်​ပြောင်​အံ့။ နှစ်​ထပ်​တိုက်​ပေါ်​မှ ခုန်​ချ​လျှင်​ဆေး​ရုံ​ရောက်​အံ့၊ ရှစ်​ထပ်​တိုက်​ပေါ်​မ ွ ​ခုန်​ချ​လျှင်​မသာ​ဖြစ်​လ​တ္တံ့။ ဆား​ကို ပါး​စပ်​ထဲ​ထည့်​ပါ​က မျက်နှာ​ကျုံ့​အံ့။ ဓာတ်​ဆီ​ကို မီးရှို့​ပါ​က မီးလောင်​အံ့။ ဆောင်း​ဥတု​တွင် ရေခဲ​ရေ​ဖြင့်​ရေချိုး​ပါ​က နှာ​စေ၊ အအေး​ပတ်​ကာ ကျောင်း​ကျု​ရှင်​ခွင့်​ယူ​ရ​အံ့။ မိန်း​ကလေး​ဆံပင်​သွား​ဆွဲ​ပါ​က ပါး​အ​ရိုက်​ခံ​ရ​ပြီး ရပ်​ကွက်​ရုံး​ရောက်​ရ​အံ့။ အ​ခြောက်​မကို မျက်​စ​သွား​ပစ်​ပါ​က ထွက်ပြေး​ရ​လ​တ္တံ့။ ပိုက်ဆံ​မ​ပါ​ပဲ ဟိုတယ်​မှာ ထမင်း​သွား​စား​ပါ​က အ​င်္ကျ​ ီ၊ အဝတ်​အစား​များ​အပေါင်​ပေး​ရ၊ ကြမ်းတိုက်၊ ပန်းကန်​ဆေး​ရ​အံ့။ ဖ​လန်း​ဖ​လန်း​ထ၊ Super Starဖြစ်​ချင်​တဲ့​သူ​များ ရေချိုး​ပြီး ခွေး​လှေ​ယား​မှု ​န့်​လိမ်း​ပေး​ပါ​က Super Starဖြစ်​ရ​အံ့။ မီး​သည်​ပူ​လ​တ္တံ့။ ရေ​သည်​အလွန်​အေး​သော​ကြောင့်​ခဲ​သွား​သည်၊ ထို့​ကြောင့်​ရေခဲ​ဖြစ်​ရ​လ​တ္တံ့။ ဆံပင်​မှန်​သ​မျှ မဲ​လ​တ္တံ့။ သူတောင်းစား​ခွက်​ထဲ​မှ ပိုက်ဆံ​သွား​နှိုက်​လျှင် အ​ဆဲ​ခံ​ရ​အံ့။ ခေါင်း​မှန်​လျှင် ပု​ခုံး​နှစ်​ဖက်​ကြား​တွင်​ရှိ​အံ့။ လျှပ်စစ်​ကို​ကိုင်​လျှင် ဓာတ်​လိုက်ကာ နှာခေါင်း​မီး​လင်း​အံ့။ မီး​ချောင်း​မီး​သီး မှန်​လျှင် မီး​လင်း​အံ့၊ မီး​မ​လင်း​ပါ​က မီး​မ​လာ၊ ဖန်​ချောင်း​ကျွမ်း​နေ​သော​ကြောင့်​ဖြစ်​ဧ​။်။ မီးသွေး​ဟူ​သည် မဲ​အံ့။ သွေး​ဟူ​သည် နီ​အံ့။ ကြမ်းပြင်​ပေါ်​သို့​ကြက်ဥ​ကျ​ပါ​က ကွဲ​ရ​အံ့။ အစားအသောက်​ဟူ​သ​မျှ ပန်းကန်​ထဲ​သို့​ထည့်​စား​ရ​အံ့။ ​အီး​ဟူ​သ​မျှ​နံ​အံ့။ ငါး​မှန်​သ​မျှ ရေ​ထဲ​တွင်​နေ​အံ့။ ယာဉ်​ရှုပ်​ထွေး​နေ​ချိန် မီး​နီ​အတင်း​ဖြတ်​ကူး​ပါ​က မသာ​ဖြစ်​ရ​လ​တ္တံ့။ ငရုတ်​သီး​ကို စား​ပါ​က စပ်​ရ​အံ့။ သကြား၊ ထန်းလျက်၊ ကြံသကာ​ကို စား​ပါ​က ချို​အံ့။ ဘော​လုံး​မှန်​သ​မျှ လုံး​အံ့။ အဝတ်​လျှော်​စက်​မှန်​လျှင် အဝတ်​ဟူ​သ​မျှ​လျှော်​အံ့၊ အဝတ်​မ​ပြောင်​လျှင် ဆပ်ပြာ​မ​ကောင်း​သော​ကြောင့်​ဖြစ်​ဧ​။်။ Okiဆပ်ပြာ​နဲ့​လျှော်​ပါ။ လေ​အေး​စက်​သည် လေ​အေး​ထုတ်ပေး​သည်၊ မ​အေး​လျှင် ​ဂျီး​ပိတ်​နေ​ပါသော​ကြောင့်​ဖြစ်​သည်၊ ခေါ်​ဆေး​ခိုင်းလိုက်​ပါ။ မုန့်၊ ထမင်း၊ ဟင်း​ဟူ​သ​မျှ ပါး​စပ်​ပေါက်​ထဲ​သို့​သွပ်​စား​ရ​အံ့

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ဖို႔ ဘာေၾကာင္႔ အေရးႀကီးသလဲ

မၾကာခင္က ကုလသမဂၢအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာသြားတဲ႔အခါ ထူးျခားမႈတစ္ခုကေတာ႔၊ ကုလသမဂၢ စာရင္းအင္းေကာ္မရွင္ (UNSC)၊ ကုလ လူဦးေရဆိုင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ (UNFPA) တို႔ရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ လာမယ္႔ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတ၀ွမ္း သန္ေခါင္းစာရင္း ေကာက္ယူႏိုင္ေတာ႔မယ္ဆိုတဲ႔ သတင္းျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ႔သမိုင္းကိုၾကည့္ရင္ ေညာင္ရမ္းေခတ္မွာ သာလြန္မင္း သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ဖူးတယ္ ဆိုတာကလြဲလို႔၊ သူ႔အရင္ေကာ ေနာက္ေနာင္မင္းေတြလက္ထက္မွာပါ တိုင္းျပည္လူဦးေရကိစၥ စိတ္၀င္စားပံု မရွိခဲ႔ပါဘူး။ ဒါေတာင္ သာလြန္မင္း ေကာက္ခဲ႔တဲ႔ လူဦးေရစာရင္း ဘယ္ေရြ႕ဘယ္မွ်ဆိုတဲ႔ မွတ္တမ္းအတိအက်ကို မေတြ႔ရပါဘူး။ အျခားတိုင္းရင္းသားေဒသေတြရဲ႕ လူဦးေရဆိုတာလည္း သက္ဆိုင္ရာ ေဒသအုပ္ခ်ဳပ္သူေတြ ေကာက္္ယူခဲ႔တာ မၾကားဖူးသလုိ၊ ဗမာမင္းေတြလည္း စိတ္မ၀င္စားခဲ႔ပါဘူး။ ဒါေပမဲ႔ ၿဗိတိသွ်တို႔ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ႔ကာလအတြင္း ၁၈၇၂ ခုႏွစ္မွ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဆယ္ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ သန္းေခါင္စာရင္း ပံုမွန္ ေကာက္ယူခ႔ဲပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်တို႔ကေတာ႔ ေခတ္သစ္ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ အဓိကအေရးႀကီဆံုးအလုပ္က သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူေရးဆိုတာကို ေကာင္းေကာင္း သေဘာေပါက္သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ေကာက္ခဲ႔တဲ႔ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုး လူဦးေရက ၁၈၉၁ ခုႏွစ္မွာ ၇.၇၇၂ သန္း၊ ၁၉၀၁ ခုႏွစ္မွာ ၁၀.၅ သန္း၊ ၁၉၁၁ ခုႏွစ္မွာ ၁၂.၁၁ သန္း၊ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္မွာ ၁၃.၂၁ သန္း ရွိပါတယ္။ ေနာက္ အဂၤလိပ္က ေၾကးတိုင္နဲ႔ ေျမစာရင္း ဌာနတည္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံေျမပံုကို အတိအက် အခ်ိန္ယူေရးဆြဲတယ္။ ေအာက္ျမန္မာျပည္မွာ စိုက္ပ်ဳိးေျမဧကေတြ ေဖာ္တယ္။ သူတို႔ လိုခ်င္တဲ႔ ထုတ္ကုန္အတြက္ ဗမာ႔လူဦးေရနဲ႔ မလံုေလာက္ေတာ႔ ခ်စ္တီးကုလားေတြ အိႏၵိယက မခ်လာတယ္။ ေနာက္ ဆန္စက္ေတြ တည္ၿပီး ကမၻာ႔ဆန္စပါး အထြက္ဆံုးႏိုင္ငံ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ခဲ႔တယ္။ ေျပာခ်င္တာက ကိုလိုနီအစိုးရျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ္ပိုင္အစိုးရျဖစ္ျဖစ္ တို္င္းျပည္အတြက္ စီးပြားေရး လူမႈေရး မူ၀ါဒေတြ ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ရတဲ႔အခါ လူဦးေရ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူမႈက အေရးႀကီးဆံုးနဲ႔ အေျခခံအက်ဆံုး ျဖစ္တယ္ ဆိုတာကိုပါ။ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးခ်ိန္ကစၿပီး အခု ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အထိ ျမန္မာအစိုးရအဆက္ဆက္ လက္ထက္မွာ တစ္ႏုိင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ သန္းေခါင္စာရင္း ႏွစ္ႀကီမ္ပဲ ေကာက္ယူခဲ႔ပါတယ္။ မဆလေခတ္ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္နဲ႔ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္တို႔ကပါ။ ဒီအရင္ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီေခတ္မွာ ႏိုင္ငံ႔ဘ႑ာေငြ အေတာ္မ်ားမ်ား ရွိေပမဲ႔၊ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင္႔ မေကာက္ယူႏိုင္ခဲ႔ပါဘူး။ တိုင္းျပည္ အေတာ္တန္ တည္ၿငိမ္လာျပန္ေတာ႔လည္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုက ဆ႒သဂၤါယနာတင္ဖို႔နဲ႔ ဗုဒၶဘာသာကို ႏိုင္ငံေတာ္ဘာသာ ျဖစ္ေရးေလာက္သာ အာရုံက်ေနေတာ႔က၊ ဒီအလုပ္ကို ေခါင္းထဲ ထည့္ပံုမရဘူး။ ဒီဘက္ န၀တ နအဖ ေခတ္က်ေတာ႔လည္း လူဦးေရစာရင္းကိစၥကို ေလွေလွာ္သဘင္နဲ႔ သစ္သီး၀လံျပပြဲေလာက္ အေရးပါတယ္လို႔ကို ထင္ပံုမရဘူး။ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔ ေနာက္ဆံုးစာရင္းေကာက္ယူမႈအရ တစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာ လူဦးေရ ၃၅ သန္းေက်ာ္ (၃၅,၄၄၂,၉၇၂) ရွိတယ္လို႔ တရား၀င္္ ေဖာ္ျပပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ပိုင္း သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူတာ မရွိေတာ႔တဲ႔အတြက္ ဒီကေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူဦးေရဟာ သန္း ၅၀ လည္းျဖစ္ႏိုင္သလို၊ သန္း ၆၀၊ ၇၀၊ ၈၀ လည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ခန္႔မွန္းၿပီး ႀကံဳသလို ေျပာေနၾကရတာပါပဲ။ ေနာက္ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဌာနစာရင္းမွာ မ၀င္ဘဲ ေမြးလာၾက ေသသြားၾကသူေတြဟာ မေရမတြက္ႏိုင္ေအာင္ပါပဲ။ အထူးသျဖင္႔ ေတာင္တန္းေဒသ၊ လူမ်ဳိးစုေဒသေတြနဲ႔ ပဋိပကၡျဖစ္ေနတဲ႔ ေဒသေတြမွာ ေသသာသြားေရာ ႏိုင္ငံသားမျဖစ္လိုက္ရသူေတြ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ တို္င္းျပည္အတြက္ အဖက္ဖက္က ဆံုးရံႈးမႈႀကီးပါပဲ။ လူအေရအတြက္သက္သက္ မဟုတ္ Census ဆိုတ႔ဲ စကားကုိ သန္းေခါင္းစာရင္းလို႔ ျမန္မာမႈ ဘယ္သူ စခဲ႔လဲေတာ႔မသိပါ။ လူဦးေရစာရင္း ေကာက္ယူရတဲ႔အခါ ညသန္းေခါင္ လူေျခတိတ္ အားလံုးအိပ္ေမာက်ခ်ိန္မွာ အလစ္အငိုက္ စာရင္း၀င္ေကာက္ရတာေၾကာင္႔ ဒီစကား ျဖစ္လာပံုရပါတယ္။ အရင္က ဧည့္စာရင္းစစ္သလိုမ်ဳိး လုပ္ခဲ႔တာျဖစ္ပါမယ္။ အဲဒီလုပ္ရပ္ကို သာလြန္မင္း ထြင္ခဲ႔သလား၊ အဂၤလိပ္ေတြပဲ လုပ္ခဲ႔သလား မဆိုတတ္ဘူး။ ဒါေပမဲ႔ ဒီကေန႔ေခတ္ Census ေကာက္ယူတဲ႔အခါ လူဦးေရစာရင္းတင္ မကေတာ႔ဘဲ၊ ႏိုင္ငံ႔နယ္နမိတ္အတြင္းရွိ ေဒသအသီးသီးက လူမ်ဳိးေပါင္းစံုရဲ႕ demography ကိုပါ စာရင္းယူရတာ ျဖစ္ေတာ႔ ညသန္းေခါင္မွာတင္ လုပ္လုိ႔ရတာမ်ဳိး မဟုတ္ေတာ႔ဘူး။ demography ဆိုရာမွာ ေဒသအသီးသီးက လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ အသက္အရြယ္၊ ပ်မ္းမွ်သက္တမ္း၊ ႏွစ္စဥ္ေမြးဖြားမႈႏွႈန္း၊ အရြယ္မတို္င္မီ ေသဆံုးမႈႏႈန္း (infant mortality rates) ေသဆံုးမႈႏႈန္း (death rates)၊ လူဦးေရ အတက္အက်၊ လူငယ္ဦးေရ၊ သက္ႀကီးရြယ္အို ဦးေရ၊ မွီခို္သူဦးေရ၊ မသန္စြမ္းသူဦးေရ၊ စာတတ္ေျမာက္သူဦးေရ၊ ဘြဲ႔ရဦးေရ၊ အလုပ္လက္မဲ႔၊ လက္လုပ္လက္စား၊ လယ္ယာလုပ္ကိုင္သူ၊ လယ္ပိုင္သူ၊ အိိမ္ပိုင္ၿခံပိုင္ရွိသူ၊ တစ္ဦးခ်င္း၀င္ေငြ၊ ၀င္ေငြအခ်ဳိးအစား ကြာဟမႈ၊ ေဒသအလိုက္ ေနထိုင္သူဦးေရ အခ်ဳိးအစား၊ လူမ်ဳိးစုမ်ား၊ အလုပ္အကိုင္အမ်ဳိးအစား၊ လယ္ယာစြန္႔ခြာၿပီး ၿမိဳ႕ျပေရႊ႕ေျပာင္းသူ ဦးေရ၊ ႏိုင္ငံရပ္ျခားထြက္ခြာသူဦးေရ စတဲ႔ အခ်က္အလက္ေတြ ပါ၀င္ေအာင္ ေကာက္ယူရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ လူဦးေရနဲ႔ demography စာရင္းေတြေပၚ အေျခခံၿပီးမွ မူ၀ါဒေရးဆြဲသူေတြက ကိုယ္႔တို္င္းျပည္ေဒသ၊ လူမ်ဳိးအေျခအေနေတြနဲ႔ ကိုက္မယ္႔ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိမယ္႔ စီမံကိန္းေတြ ခ်မွတ္ရပါတယ္။ census မွာ ေဖာ္ျပတဲ႔ အခ်က္အလက္ေတြကို အၿမဲကိုင္ စဥ္းစားၿပီးမွ သြင္းကုန္ ထုတ္ကုန္ လုပ္ငန္းေတြ၊ ကုန္သြယ္ေရး၊ စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ စက္မႈလုပ္ငန္း၊ ေစ်းကြက္၊ ဘဏ္လုပ္ငန္း၊ ပုဂၢလိကပိုင္ဆိုင္ခြင္႔ စာတာေတြကို အေသးစိတ္ သူ႔ေနရာနဲ႔သူ ေရြးခ်ယ္ၿပီး မူ၀ါဒေတြခ်မွတ္ ေဆာင္ရြက္ရပါတယ္။ အဲဒီကမွ တိုင္းျပည္အမ်ဳိးသား၀င္ေငြ၊ စုစုေပါင္း ျပည္တြင္းထုတ္ကုန္ တို႔ဆိုတဲ႔ အမ်ဳိးသားႀကီးပြားမႈ ပံုမွန္ျဖစ္ေနေအာင္ တာ၀န္ယူသူေတြက စီမံရပါတယ္။ ေနာက္ census ကေပးတဲ႔ အခ်က္လက္ေဒတာေတြေပၚကေနမွ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး စီမံကိန္းေတြ၊ က်န္းမားေရးစတဲ႔ social welfare လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ လူထု လံုၿခံမႈရွိေရးအတြက္ ျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္ၾကရပါတယ္။ ဥပမာ၊ အဂၤလန္ဆိုရင္ ၁၈၀၁ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အထိ သန္းေခါင္စာရင္းကို ဆယ္ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ ပုံမွန္ေကာက္လာခဲ႔တယ္။ ဒါေၾကာင္႔ အဂၤလန္ဟာ သူတို႔ရဲ႕ ႏွစ္စဥ္ ေမြးႏႈန္း ေသႏႈန္း၊ လူငယ္ဦးေရ၊ သက္ႀကီးရြယ္အုိ၊ အခြန္ေဆာင္သူဦးေရ၊ ကုမၸဏီေတြရဲ႕ ေငြေၾကး စတာကေန၊ ႏိုင္ငံမွာေန႔စဥ္ထြက္တဲ႔ ေမာ္ေတာ္ကား၊ ေလယာဥ္၊ လက္နက္၊ ဇြန္ခရင္း၊ ဆပ္ျပာ၊ အပ္ေခ်ာင္း အထိ တစ္ခုခ်င္းစီကို အတိအက် စာရင္းတင္ႏိုင္တယ္။ အဲဒီကမွ ဘတ္ဂ်က္ခြဲေ၀မႈေတြ၊ ရင္းႏွီးျမွႈပ္ႏွံမႈေတြနဲ႔ လိုအပ္တဲ႔ စီမံကိန္းေတြကို စဥ္းစားႏိုင္ၾကတယ္။ ေျပာရရင္ ျမန္မာအစိုးရအဆက္ဆက္ လုပ္ခဲ႔သမွ် စီမံကိန္းေတြ မေအာင္ျမင္ခဲ႔တာက လူထုနဲ႔ပတ္သက္တဲ႔ အေျခခံစာရင္းအင္းေတြကို ေကာက္ယူမႈမရွိတာ၊ မေကာက္ယူဘဲ လုပ္ခဲ႔တာေတြေၾကာင္႔ပါပဲ။ ဆည္ေတြေဆာက္တာ ေဒသခံလူထု တကယ္လိုအပ္ေနတာလား၊ ကန္ထရိုက္တာ လိုအပ္တာလား ဆာေဗးမရွိဘူး။ ဦးတည္ရာမဲ႔ စီမံကိန္းေတြကိုဆိုတာ ေျပာလို႔မကုန္ႏိုင္ဘူး။ စာရင္းအင္းေဒတာမရွိ၊ ဆာေဗးမရွိေလေတာ႔ ေမ်ာက္လက္ထဲ ဥယာဥ္ၿခံေရာက္သလိုပဲ၊ စီမံကိန္းလုပ္ဟန္ေဆာင္သူနဲ႔ လုပ္စားသူေတြၾကားမွာ၊ တို္င္းျပည္ အေျခအေန ဆိုးခဲ႔ရၿပီး၊ လူထုက ကုိယ္႔တာ၀န္ကိုယ္ယူ ကိုယ္႔ျပႆနာကိုယ္ရွင္းပါပဲ။ တရုတ္နဲ႔ အိႏၵိယ သန္းေခါင္စာရင္း ၿပီးခဲ႔တဲ႔ႏွစ္ေတြမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အိမ္နီးခ်င္းႏွစ္ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ႔ ကမၻာ႔လူဦးေရအထူထပ္ဆံုး တရုတ္နဲ႔ အိႏၵိယမွာ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ခဲ႔တယ္။ သူတို႔ စာရင္းေကာက္တဲ႔ လုပ္ပုံကိုင္ပံုေတြက စိတ္၀င္စားစရာဖို႔ေကာင္းပါတယ္။ တရုတ္မွာ မိသားစု အိမ္ေျခေပါင္း သန္း ၄၀၀ ရွိပါတယ္။ စာရင္းလိုက္ေကာက္တဲ႔ လူကခ်ည္း ၆ သန္း ရွိၿပီး တစ္အိမ္၀င္ တစ္အိမ္ထြက္ ေကာက္ယူၾကတယ္။ ဒါဟာ ကမၻာ႔လူဦးေရ အမ်ားဆံုး ႏိုင္ငံႀကီးမွာ ၆ ႀကိမ္ေျမာက္ လူဦးေရစာရင္းေကာက္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္သူ႔ အကူအညီမွ မယူဘဲ အစိုးရ ဘတ္ဂ်က္ ေဒၚလာ ၁၀၄ သန္း အကုန္ခံ လုပ္ခဲ႔တယ္။ ၂၀၁၁ ဒီဇင္ဘာ ၃၁ ရက္ေန႔ စာရင္းထုတ္ျပန္မႈအရ တရုတ္မွာ လူဦးေရ ၁.၃၄ ဘီလီယံ (သန္း တစ္ေထာင္႔သံုးရာေက်ာ္) ရွိပါတယ္။ တရုတ္ ဒုသမၼတ ရွီက်င္ပင္း က “လူဦးေရစာရင္းေကာက္္ခံမႈဟာ တရုတ္ျပည္ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရးအတြက္ သိပ္အေရးႀကီးတယ္။ လူဦးေရ demography ရဲ႕ ရွင္းလင္းတဲ႔ ရုပ္ပံုကားခ်ပ္ရမွ စီမံကိန္းေကာင္းေတြ ဆက္ေရးဆြဲႏိုင္မယ္။ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ အိမ္ယာ၊ ပင္စင္ စတဲ႔ ျပည္သူ႔လုပ္ငန္းေတြ ဒီထက္ အသက္၀င္လာေအာင္ ေဆာင္္ရြက္ေပးႏိုင္မယ္” လို႔ စီအင္အင္ သတင္းဌာနကို ေျပာခဲ႔ပါတယ္။ လူဦးေရစာရင္းသစ္ကေန တရုတ္အစိုးရအတြက္ စဥ္းစားစရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိလာတယ္။ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ ၃၀ က တစ္အိမ္ေထာင္ ကေလးတစ္ေယာက္ႏႈန္း ခ်မွတ္ခဲ႔တာေၾကာင္႔ ၂၀၅၀ ခုႏွစ္က်ရင္ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြ ပိုမ်ားေနမယ္။ ႏွစ္စဥ္ လူ ၁၀ သန္းေက်ာ္က ေက်းလက္ေတြကို စြန္႔ခြာၿပီး ၿမိဳ႕ျပေတြကို ေျပာင္းေရႊ႕ေနတယ္။ တိုင္းျပည္ခ်မ္းသာလာေပမဲ႔ ဆင္းရဲ ခ်မ္းသာ၊ ၿမိဳ႕ျပနဲ႔ ေက်းလက္၊ ကမ္းရိုးတမ္းနဲ႔ အတြင္းပိုင္း ကြာဟမႈေတြ ရွိေနတယ္။ ေနာက္သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္္တာကို အခြန္ေကာက္ဖို႔လို႔ ယူဆၿပီး ထြက္ေျပးေရွာင္ေနၾကတဲ႔ အခက္အခဲေတြလည္း ႀကံဳရတယ္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃၁ ရက္ စာရင္းအရ အိႏၵိယလူဦးေရကလည္း ၁.၂၁ ဘီလီယံ (သန္း တစ္ေထာင္႔ႏွစ္ရာေက်ာ္) ရွိေနတယ္။ အိႏၵိယက လူဦးေရ ထိ္န္းခ်ဳပ္မႈမရွိတဲ႔အတြက္ ၂၀၃၀ ခုႏွစ္မွာ တရုတ္ကို ေက်ာ္လြန္ၿပီး ကမၻာ႔လူဦးေရအမ်ားဆုံး ျဖစ္လာမယ္။ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္သူ ၂.၇ သန္းက အိႏၵိယ ၿမိဳ႕ေပါင္း ၇ ေထာင္နဲ႔ ေက်းရြာ ၆ သိန္းေက်ာ္ကို ကြင္းဆင္း ေကာက္ယူခဲ႔တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အိႏၵိယရဲ႕ ျပႆနာကေတာ႔ ေယာက္်ားေလးဦးေရက မိန္းကေလးထက္ မ်ားတာ (မိန္းကေလးေမြးရင္ သတ္ပစ္တာ)၊ စာမတတ္သူ အေရအတြက္ မ်ားေနေသးတာ၊ အိမ္ေျခမဲ႔ေတြ မ်ားျပားေနတာပါ။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ကမၻာ႔လူဦးေရ အမ်ားဆံုး ႏိုင္ငံႀကီးႏွစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ သန္းေခါင္စာရင္းအသစ္ေတြက စီးပြားေရးမွစၿပီး လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာစကားေတြအထိ ေရွ႕အနာဂတ္ စီမံကိန္းသစ္အတြက္ အေထာက္အကူ အမ်ားႀကီးရမွာ ေသခ်ာတယ္။ ေ၀ဖန္သူေတြလည္း စာရင္းအင္းလို အခု ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၂၀၁၄ ဧၿပီလမွာ စၿပီး ၃၁ ႏွစ္အတြင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံႏႈန္းမွီ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢ လူဦးေရဆိုင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ (UNFPA)နဲ႔ ကုလသမဂၢ စာရင္းအင္းေကာ္မရွင္ (UNSC) တို႔က အကူအညီေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ သန္းေခါင္စာရင္းသစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံသားအားလံုးအတြက္ အေရးႀကီးသလို၊ ေနာက္ေနာင္ အစုိးရေတြရဲ႕ စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ အေရးပါေနလိမ္႔မယ္။ အတို္က္အခံ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားအဖို႔လည္း census က ေဖာ္ျပတဲ႔ စာရင္းအင္း အခ်က္အလက္သစ္ေတြကေန အစိုးရ စီမံကိန္းေတြရဲ႕ အားသာခ်က္ အားနည္းညံ့ဖ်င္းခ်က္ေတြကုိ ပိုၿပီးစနစ္တက် ေ၀ဖန္ေထာက္ျပလာႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အင်​ဂျင်​ပါ​ဝါ ၁​၃​၀​၀ စီ⁠စီ​အောက် ကား​များ​ကို ပါ​မစ်​သီးခြား​မ​လို​ပဲ လွတ်လပ်​စွာ တင်​သွင်း​ခွင့်​ပြု​မည်

မေ​လ ၅ ရက်၊ ၂​၀​၂​၁ ခု​နှစ်၊ (YPI) အင်​ဂျင်​ပါ​ဝါ ၁​၃​၀​၀ စီ⁠စီ​အောက် ကား​များ​ကို ပါ​မစ်​သီးခြား​မ​လို​ပဲ လွတ်လပ်​စွာ တင်​သွင်း​ခွင့်​ပြု​မည်​ဆို​သည့် အတည်​မ​ပြု​နိုင်​သေး​သော သ​တင်း​ထွက်ပေါ်​ပြီး​နောက် ရန်ကုန်မြို့​ကား​ဈေး​ကွက်​တွင် ကား​ဈေး​ထိုး​ကျ​သွား​ကြောင်း ဟံ​သာ​ဝ​တီ​ကား​ဝိုင်း​မှ ကား​ရောင်းဝယ်​သူ​များ​က ပြော​သည်။ ယခု​သ​တင်း​ကြောင့် ကား​ဈေး​သာ​မက ကား​ပါ​မစ်​ဈေး​များ​လည်း သိသိ​သာသာ ကျ​ဆင်း​သွား​ကြောင်း ကား​ဝယ်​ရောင်း​များ​၏ ပြောဆို​ချက် အရ​သိ​ရ​သည်။ ဝယ်​ရောင်း ကား​ပိုင်​ရှင်​တ​ဦး ဖြစ်​သူ ဦး​သက်​လင်း​က “မနေ့​ညနေ​က ဈေး​ကွက်​မှာ ၁​၃​၀​၀ စီ⁠စီ​အောက် ကား​တွေ​ကို လွတ်လပ်​စွာ​တင်​သွင်း​ခွင့်​ပြု​ဖို့ စည်းဝေး​နေ​ပြီ​ဆို​တဲ့ သတင်းထွက်​ပြီး ကား​ဈေး​တွေ သိန်း ၃​၀၊ ၄​၀ ကျ​သွား​တယ်၊ ဘယ်​သူ​မှ မ​ဝယ်​တော့​ပဲ ဖြစ်​နေ​တယ်” ဟု YPI သို့​ပြော​သည်။ အခြား​ကား​ဝယ်​ရောင်း တ​ဦး​က​လည်း ယမန်နေ့​ညနေ​က ကား​ဈေး​ကွက်​တွင် ဈေး​ကျ​ဆင်း​သွား​သည်မှာ မှန်ကန်​ကြောင်း အတည်ပြု​ပြောဆို​သည်။ အင်​ဂျင်​ပါ​ဝါ ၁​၃​၀​၀ စီ⁠စီ​အောက်​ကား​များ​တွင် မီ​နီ​ဆ​လွန်း ကား​အမျိုး​အစား၊ ဆူ​ဇူ​ကီ ဝေ​ဂွန်​အာ​ပ​လပ်စ် ကား​မျိုး​လို ကား​အငယ်​များ ပါဝင်​နိုင်​ပြီး ယင်းသို့ လွတ်လပ်​စွာ တင်​သွင်း​ခွင့်​ပြု​ပါ​က အငှား​ယာဉ် နှင့် မြို့တွင်း​အိမ်​သုံး​စီး​သူ​များ အနေ​ဖြင့် ဈေးနှုန်း​သက်သာ​စွာ ဝယ်​စီး​နိုင်​မည့် အလားအလာ​ရှိ​ကြောင်း ကား​ဝယ်​ရောင်း​များ​က ခန့်​မှန်း​ပြောဆို​သည်။ ယမန်နှစ် လယ်​က​စတင်​လိုက်​သည့် ယာဉ်​အို​ယာဉ်​ဟောင်း​များ အပ်​နှ​၍ ကား​အစားထိုး​တင်​သွင်း​ခွင့်​ပြု​သည့် အစီ​အစဉ်​ကြောင့် ဆယ်​စု​နှစ် တ​ခုကျော်​မြင့်​တက်​ခဲ့​သည့် ကား​ဈေး ၃ ချိုး ၂ ချိုး ကျ​ဆင်း​ခဲ့​သည်။ ယခင်​နှစ်⁠နှစ်​ဝန်းကျင်​က သိန်း ၁ ထောင်ကျော် ရှိ​ခဲ့​သည့် တို​ယို​တာ မတ်​တူး​ဆ​လွန်း (ရွှေ​ငါး) အမျိုး​အစား​မှာ ယခု​အခါ​တွင် ကျပ် သိန်း ၃​၀​၀ မှ ၃​၅​၀ ဝန်းကျင်​သာ​ရှိ​သည်​အထိ ကျ​ဆင်း​လာ​သည်​ကို တွေ့​ရ​သည်။ ထို့နောက် နိုင်ငံ​ခြား​ငွေ ဒေါ်လာ ၁ သိန်း​ရှိ​သည့် ကုမ္ပဏီ​များ၊ ဝင်ငွေ​ခွန်​ပေး​ဆောင်​ထား​သူ ပြည်​ပ​တွင် အလုပ်​လုပ်ကိုင်​ခဲ့​သူ​များ၊ နိုင်ငံ​ခြား​သင်္ဘောသား​များ ကို​ပါ တင်​သွင်း​ခွင့်​ပြု​ခဲ့​ရာ​မှ ကား​ဈေး​မှာ တ​စ​ထက်​တ​စ​ကျ​ဆင်း​လာ​ခဲ့​သည်။ ။

အစား​အေ​သာက္မ်ား​မွ မျ​မ​င​္ႏုိ​င​္ေ​သာ လူ​သ​တ​္ေ​ကာင္မ်ား

အစား​အေ​သာက္မ်ား​မွ မျ​မ​င​္ႏုိ​င​္ေ​သာ လူ​သ​တ​္ေ​ကာင္မ်ား 7Day News Journal အတဲ​ြ (၁​၁)၊ အမွ​တ​္(၂) ေ​ဒါက္တာ​စိုး​သိ​မ​္း by သံ​လြ​င​္ သူ on Tuesday, March 27, 2012 at 1:49pm လူ​႔​ခႏ​ၶာ​ကု​ိယ္သ​ည​္ ျ​ဒပ္စ​င​္(Element)ေ​ပါ​င​္း ၃⁠၃ မ်ဳ​ိးျ​ဖ​င့​္ ဖြဲ​႕​စ​ည​္း​တ​ည​္ေ​ဆာက္ထား​ပါ​သ​ည​္။ ခႏ​ၶာ​ကု​ိယ္အ​တြ​က​္ အက်ဳ​ိးျ​ပဳ​ေ​သာ ျ​ဒ​ပ​္ေ​ပါ​င​္းမ်ား(Compounds) ႏွ​င့​္ သ​တၱ​ဳ​ဓာတ္မ်ား (Minerals)ကို အစား​အေ​သာက္မ်ား စား​ေ​သာ​က​္ျ​ခ​င​္းျ​ဖ​င့​္ အစာ​လ​မ​္းေ​ၾ​ကာ​င​္း​မွ​တစ္ဆ​င့​္ ရ​ရွိ​ပါ​သ​ည​္။ အမွန္ဆု​ိ​ရေ​သာ​္ ဓာတု​ျ​ဒ​ပ​္ေ​ပါ​င​္း​အေ​တာ​္မ်ားမ်ား​သ​ည​္ အဆိပ္အေ​တာက္ပ​စ​ၥ​ည​္းမ်ား (Toxic Materials) မ်ား​ပ​င​္ျ​ဖစ္သ​ည​္။ လူ​႔​ခႏ​ၶာ​ကု​ိယ္အ​တြ​က​္ အက်ဳ​ိးျ​ပဳ​ေ​သာ​ျ​ဒ​ပ​္ေ​ပါ​င​္း မ်ား​မွာ​မူ အေ​ရ​အတြက္အား​ျ​ဖ​င့​္ န​ည​္း​ပါး​ပါ​သ​ည​္။ ဥပမာ​အား​ျ​ဖ​င့​္ ေ​ရ၊ အငန္ဓာတ္ပါ​ေ​သာ အိမ္သံုး​ဆား (Sodium Chloride)၊ အခ်ဳ​ိ​ဓာတ္ပါ သ​ၾ​ကား​တြင္ပါ​၀​င​္ေ​သာ ဂ​လူး​ကို​႔​စ​္(Glucose)၊ အခ်ဥ္ဓာတ္ရွိ စား​ေ​သာက္ဖြယ္ရာမ်ား​တြ​င​္ ပါ​ရွိ​ေ​သာ Citric Acid ႏွ​င့​္ Acetic Acid ဓာ​တ​္၊ ခါး​ေ​သာ​အစား​အ စာမ်ား​တြင္ပါ​၀​င​္ေ​သာ Alkaloid ဓာတ္မ်ား၊ ႏုိ​႔ႏ​ွ​င့​္ ႏုိ​႔​ထြက္ပ​စ​ၥ​ည​္းမ်ား​တြင္ပါ​၀င္သ​ည့​္ Lactose ဓာ​တ​္၊ ဆ​န​္၊ဂ်ဳံ​ေျ​ပာ​င​္း​တု​ိ​႔​မွ​ရ​ရွိ​ေ​သာ ကစီ​ဓာ​တ​္(Carbon hydrate)၊ အသား​ငါး​ဥႏ​ွ​င့​္​ပဲ​အမ်ဳ​ိးမ်ဳ​ိး​မွ ရ​ရွိ​ေ​သာ​အသား​ဓာ​တ​္(Protein)အစ​ရွိ​သည္တု​ိ​႔ျ​ဖစ္ပါ​သ​ည​္။ လူ​၏ ခႏ​ၶာ​ကု​ိယ္အ​တြ​င​္း​သု​ိ​႔ အက်ဳ​ိးျ​ပဳ​ျ​ဒ​ပ​္ေ​ပါ​င​္းမ်ား​ကို အစာ​လ​မ​္းေ​ၾ​ကာ​င​္း​မွ​တစ္ဆ​င့​္​ရ​ရွိ​သ​လု​ိ အက်ဳ​ိး​မျ​ပဳ​ေ​သာ ျ​ဒ​ပ​္ေ​ပါ​င​္းမ်ား​ကို​လ​ည​္း ယ​င​္း​အစာ​လ​မ​္းေ​ၾ​ကာ​င​္း​မွ​ပ​င​္ အမ်ား​ဆံုး​ရ​ရွိ​သ​ည​္။ အက်ဳ​ိးျ​ပဳ​သ​ည့​္ျ​ဒ​ပ​္ေ​ပါ​င​္းမ်ား​ကို​ရ​ရွိလွ်​င​္ က်​န​္း​မာ​ေ​ရး​အတြ​က​္ လြန္စြာ​အေ​ထာက္အ​ကူ​ျ​ပဳ​သ​လု​ိ အက်ဳ​ိး​မျ​ပဳ​သ​ည့​္ျ​ဒ​ပ​္ေ​ပါ​င​္းမ်ား ရ​ရွိ​ပါ​ကက်​န​္း​မာ အသက္ရွ​ည​္ေ​ရး​အတြ​က​္ အလြန္ဒု​က​ၡေ​ပး​ပါ​သ​ည​္။ ခႏ​ၶာ​ကု​ိယ္အ​တြ​င​္း​သု​ိ​႔ ေ​ရာက္ရွိ​လာ​သ​ည့​္ အက်ဳ​ိး​မျ​ပဳ​ေ​သာ ျ​ဒ​ပ​္ေ​ပါ​င​္းမ်ား​သ​ည​္ ခႏ​ၶာ​ကု​ိယ္က အလု​ိ​မ​ရွိ​သ​ည့​္ အဆိပ္ပ​စ​ၥ​ည​္း(Toxic Materials)ျ​ဖစ္သျ​ဖ​င့​္ ယ​င​္း အဆိ​ပ​္ေ​တြ​ကို အသ​ည​္း​က ေခ်ဖ်​က​္ေ​ပး​ရသ​ည​္။ အသ​ည​္း​က​လ​ည​္း ႏုိင္သေ​လာ​က​္​၀န္ကို​သာ ေခ်ဖ်​က​္ေ​ပး​ႏုိင္သျ​ဖ​င့​္ အဆိ​ပ​္ေ​တြမ်ား​လာလွ်​င​္ မေခ်ဖ်​က​္ေ​ပး​ႏုိ​င​္ေ​တာ့ ေခ်။ ထု​ိေ​ရာ​အခါ အသ​ည​္း​က​လပ္စ​ည​္း(Cell)မ်ား​တြ​င​္ ကင္ဆာ​ေ​၀​ဒ​နာ​ျ​ဖစ္ရ​ပါ ေ​တာ့​သ​ည​္။ ထု​ိ​႔​အတူ​ပ​င​္ ယ​င​္း​အဆိပ္ဓာတ္မ်ား​သ​ည​္ အစာ​လ​မ​္းေ​ၾ​ကာ​င​္း​တ​စ​္ ေလွ်ာက္ရွိ လ​ည​္ေခ်ာ​င​္း၊ အစာ​အိ​မ​္ႏွ​င့​္ အူ စ​သ​ည့​္​အဂၤ​ါ​အစိတ္အ​ပု​ိ​င​္း(Organ)အမ်ဳ​ိးမ်ဳ​ိး​ကို ျ​ဖတ္သ​န​္း​သြား​သျ​ဖ​င့​္ ထု​ိ​အဂၤ​ါ​အစိတ္အ​ပု​ိ​င​္း​တု​ိ​႔​သ​ည​္ အကာ​အကြယ္မဲ့(Exposure)သြား​ကာ အဆိပ္ဓာတ္မ်ား​ႏွ​င့​္​ထိ ေ​တြ​႕​မႈ (Contact) ျ​ဖ​စ​္​ၿ​ပီး အဂၤ​ါ​အမ်ဳ​ိးမ်ဳ​ိး​တြ​င​္ ကင္ဆာ​ေ​၀​ဒ​နာ အမ်ဳ​ိးမ်ဳ​ိး​ကို ျ​ဖစ္ပြား​ေ​စ ပါ​ေ​တာ့​သ​ည​္။ အက်ဳ​ိး​မျ​ပဳ​ဘဲ အႏ​ၲ​ရာ​ယ​္ေ​ပး​သ​ည့​္ျ​ဒ​ပ​္ေ​ပါ​င​္းမ်ား အစာ​လ​မ​္းေ​ၾ​ကာ​င​္း​မွ​တ​စ​္ ဆ​င့​္ ခႏ​ၶာ​ကု​ိယ္အ​တြ​င​္း​သို​႔ ၀​င​္ေ​ရာက္သ​ည့​္ ဥပမာ သာဓ​ကမ်ား​ကို​တ​င​္ျ​ပ​ပါ​မ​ည​္။ အစား​အ ေ​သာက္ဆု​ိးေ​ဆး(Edible Dye) မ​ဟုတ္ဘဲ ေစ်း​ေ​ပါ​ၿ​ပီး လူ​ကို ဒု​က​ၡေ​ပး​သ​ည့​္ အ၀တ္အ​ထည္ခ်ည္မွ်​င​္ ဆု​ိးေ​ဆး (Textile Dye)မ်ား​ျ​ဖ​င့​္ ျ​ပဳ​ျ​ပင္စီ​မံ​ထား​ေ​သာ မွ်​စ​္၊ အသား​ကင္အမ်ဳ​ိးမ်ဳ​ိး၊ ၀က္သား​တုတ္ထု​ိး၊ ၀က္ဆီ​ဖ​တ​္ေ​ၾ​ကာ​္၊ ၀က္အူ​ေခ်ာ​င​္း၊ ၾ​ကက္အူ​ေခ်ာ​င​္း၊ ဆတ္သား၊ ဆိတ္သား-အမဲ​ေျ​ခာ​က​္၊ အေ​အး​ေဖ်ာ​္​ရည္အမ်ဳ​ိးမ်ဳ​ိး၊ ဆီး​ထု​ပ​္၊ ယို​စံု​အမ်ဳ​ိးမ်ဳ​ိး၊ လက္ဖ​က​္၊ င​႐ုတ္ဆီ၊ င​႐ုတ္အေ​ရာင္တင္မႈ​န​္​႔ အစ​ရွိ​သည္တု​ိ​႔ျ​ဖစ္ပါ​သ​ည​္။ မွတ္မိ​သေ​လာက္သာ ေ​ဖာ​္ျ​ပ​ထား​ျ​ခ​င​္းျ​ဖ​စ​္ျ​ဖစ္ပါ​သ​ည​္။ ယ​င​္း​ပ​စ​ၥ​ည​္းမ်ား​မွာ “ေျ​ပာ​မ​ဆံုး​ေ​ပါ​င​္ ေ​တာ​သံုး​ေ​တာ​င​္”ဆု​ိ​သ​လု​ိ မ်ား​ျ​ပား​လွ​ပါ​သ​ည​္။ အမ်ဳ​ိး​အမည္အမ်ဳ​ိးမ်ဳ​ိး​ကို စာ​႐ႈ​သူမ်ား ဉာဏ္ဗ​ဟု​သု​တျ​ဖ​င့​္ ဆ​င​္ျ​ခ​င​္​ၾ​က​ည့​္​ၾ​ကေ​စ​လို​ပါ​သ​ည​္။ ဤ​သည္မွာ ဆု​ိးေ​ဆး​ကိ​စ​ၥ​ကို​သာ ေျ​ပာ​ေ​နရ​င​္းျ​ဖစ္ပါ​သ​ည​္။ ဆု​ိးေ​ဆး​မ​ဟုတ္ဘဲ​ခႏ​ၶာ​ကု​ိယ္အ​တြ​င​္း​သု​ိ​႔ ေ​ရာက္ရွိႏ​ုိင္သ​ည့​္ အျ​ခား​အႏ​ၲ​ရာ​ယ​္ျ​ပဳ ျ​ဒ​ပ​္ေ​ပါ​င​္းမ်ား​အေ​ၾ​ကာ​င​္း​ကို ဆက္လ​က​္​၍ ေ​ဖာ​္ျ​ပ​ပါ​ဦး​မ​ည​္။ လက္ဖက္ရ​ည​္ႏွ​င့​္ ႏုိ​႔​ထြက္ပ​စ​ၥ​ည​္းေ​လာ​က​အေ​ၾ​ကာ​င​္း​ကို​ေျ​ပာ​ပါ​မ​ည​္။ ဤ​ကိ​စ​ၥႏ​ွ​င့​္​ဆက္စ​ပ​္​၍ စာ​ေ​ရး​သူ ၏​အေ​တြး​သ​ည​္ လြန္ခဲ့​ေ​သာ ၂​၅ ႏွ​စ​္ ခ​န​္​႔​က ျ​ဖစ္ရပ္တစ္ခု​ဆီ​သု​ိ​႔ ေ​ရာက္ရွိ​သြား​ပါ​သ​ည​္။ စာ​ေ​ရး​သူ စစ္တ​ကၠ​သို​လ​္၊ ဓာတု​ေ​ဗ​ဒ​ဌာန​တြ​င​္ စ​တင္တာ​၀န္ထ​မ​္းေ​ဆာင္စဥ္ကာ​လမ်ား​ျ​ဖစ္ပါ​သ​ည​္။ ထု​ိ​စဥ္က မိမိ​၏ အထက္အ​ရာ​ရွိ လု​ပ​္ေ​ဖာ​္​ကု​ိင္ဖ​က​္ေ​နာ​င​္ေ​တာ​္​ႀ​ကီး စစ္တ​ကၠ​သိုလ္အ​မွတ္စ​ဥ​္(၈) ဆ​င​္း စာ​ေ​ပ​ထူး​ခ​ၽြန္ဆု(သိ​ပံ​ၸ) ရ​ရွိ​ခဲ့​သူ​သ​ည​္ ဓာတု​ေ​ဗ​ဒ​ဌာန ပါ​ေ​မာ​က​ၡ/ဌာန​မွဴး ယာယီ ဒု​ဗု​ိလ္မွဴး​ႀ​ကီး​ဘ၀​တြ​င​္ အသ​ည​္း​ကင္ဆာ​ျ​ဖ​င့​္ ကြယ္လြန္ခဲ့​ရ​ရွာ​ပါ​သ​ည​္။ အဖိုး​တန္ပ​ညာ​တ⁠တ​္ ပု​ဂိ​ဳလ္တ​စ​္ ဦး အေ​ႂ​ကေ​စာ​ခဲ့​ရ​၍ ႏွေျ​မာ​တသ ယူက်ဳံး​မ​ရျ​ဖစ္ခဲ့​ရ​ပါ​သ​ည​္။ ေ​နာ​င​္ ေ​တာ​္​ႀ​ကီး​သ​ည​္ ဘ၀​ကို အလြ​န​္​႐ု​ိး​သား​စြာ​ျ​ဖတ္သ​န​္း​လာ​ခဲ့​သူ​ျ​ဖ​စ​္ သ​ည​္။ အရက္မေ​သာ​က​္၊ ကြ​မ​္း မ​စား၊ ေ​ဆး​လိပ္မေ​သာ​က​္၊ ဘာ အေပ်ာ​္​အပါး​မွ မ​လိုက္စား​ေခ်။ သိ​႔ု​ေ​သာ​္ ေ​နာ​င​္ေ​တာ​္​ႀ​ကီး သ​ည​္ လက္ဖက္ရ​ည​္ႏွ​င့​္ မ​လိုင္မု​န​္​႔ ကို အင္မ​တန​္​ႀ​ကိ​ဳက္ရွာ​သ​ည​္။ သူ မႏ​ၲေ​လး​တ​ကၠ​သိုလ္တြ​င​္ ဘြဲ​႕​လြ​န​္ သင္တ​န​္း​သြား​တ​က​္ေ​တာ့ သူ​ေ​န သ​ည့​္​အေ​ဆာင္အ​ခ​န​္း​၌ ႏုိ​႔​ဆီ​ဘူး ခြံ​ေ​တြ၊ မ​လု​ိင္မု​န​္​႔​ဘူး​ခြံ​ေ​တြ ေ​တာ​င​္ လု​ိ​ပံု​ေ​န​သည္ဟု အခ​န​္း​နီးခ်​င​္းေ​န စာ​ေ​ရး​သူ​၏ မိ​တ​္ေ​ဆြ တ​ကၠ​သို​လ​္ ဆရာ​ကေ​ျ​ပာ​ျ​ပ​ပါ​သ​ည​္။ ထု​ိ​စဥ္က ျ​ပည္တြ​င​္းျ​ဖ​စ​္ ႏုိ​႔​ဆီ​ေ​တြ စ​တ​င​္ေ​ခတ္စားခ်ိ​န​္ျ​ဖစ္ပါ​သ​ည​္။ အခ်ဳ​ိ​႕ ႏု​႔ိ​ဆီမ်ား​တြ​င​္ တာ ရွည္အ​ထား​ခံ​ေ​အာ​င​္ အဆိပ္အေ​တာ​က​္ျ​ဖ​စ​္​ၿ​ပီး ဓာတု​ျ​ဒ​ပ​္ေ​ပါ​င​္း တစ္မ်ဳ​ိး ျ​ဖစ္သ​ည့​္ Formalin ေ​ခ​ၚ Formaldehyde ကို ေ​လာ​ဘ​သား စီး​ပြား​ေ​ရး​လုပ္င​န​္း​ရွင္အခ်ဳ​ိ​႕ က တရားမဲ့ ေ​ရာ​စပ္ထား​ေ​ၾ​ကာ​င​္း သ​တ​င​္း​စ​ကားမ်ား ၾ​ကား​သိ​ခဲ့​ရ​ဖူး ပါ​သ​ည​္။ ယ​င​္း Formalin ေ​ခ​ၚ For-maldehyde ျ​ဒ​ပ​္ေ​ပါ​င​္း​ကို ေ​ဆး သု​ေ​တသ​န​လုပ္င​န​္းမ်ား​အတြ​က​္ အသံုး​၀င္သ​ည့​္ ေ​သ​ဆံုး​သြား​သူ မ်ား​၏ ခႏ​ၶာ​ကု​ိ​ယ​္ အစိတ္အ​ပု​ိ​င​္း မ်ား​ကို တာ​ရွည္ခံ​ေ​အာ​င​္ ေ​ဆး​ရည္စိ​မ​္ျ​ခ​င​္း၊ နာ​ေ​ရး​အသု​ဘမ်ား​တြ​င​္ ကြယ္လြန္သူ​၏ ႐ုပ္အေ​လာ​င​္း​ကို မ​ပုပ္မ​သိုး​ေ​အာ​င​္ ေ​ဆး​သြ​င​္း ျ​ခ​င​္း​ကိ​စ​ၥမ်ား​၌ အသံုး​ျ​ပဳ​ေ​လ့​ရွိ​ပါ​သ​ည​္။ ထု​ိ​စဥ္က မႏ​ၲေ​လး​လက္ဖက္ရ​ည​္ေ​လာ​က​တြ​င​္ ဂ​ယက္တစ္ခု ႐ိုက္ခတ္သြား​ခဲ့​ဖူး​ပါ​သ​ည​္။ “လက္ဖက္ရည္ဆု​ိ ရွယ္ပဲ​ေ​သာက္မ​ယ​္၊ ႐ု​ိး​႐ု​ိး​မေ​သာက္ရဲ​ဘူး။ အသ​ည​္း​ကင္ဆာ ျ​ဖစ္မွာ​စိုး​လို​႔”ဟု ေျ​ပာ​စ​မွ​တ​္ျ​ပဳ​ခဲ့​ဖူး​သည္ကို ယခု​ေ​ခ​တ​္ လူ​ငယ္မ်ား​အား အသိ​ေ​ပး​ေျ​ပာ​လို ပါ​သ​ည​္။ ေ​ဖာ​္ျ​ပ​ပါ ေ​နာ​င​္ေ​တာ​္​ႀ​ကီး သ​ည​္ လက္ဖက္ရ​ည​္ႏွ​င့​္ မ​လိုင္မု​န​္​႔ ကို အလြ​န​္​ႀ​ကိ​ဳ​က​္ႏွစ္သက္ကာ ႏွ​စ​္ ေ​ပါ​င​္းမ်ား​စြာ သံုး​ေ​ဆာင္မွီ​၀ဲ​ခဲ့​ရာ ၎​အစား​အေ​သာက္မ်ား​တြ​င​္ ပါ​ရွိႏ​ုိင္ခဲ့​သ​ည့​္ Formalin တန္ခု​ိး ျ​ဖ​င့​္ သက္ဆု​ိး​မ​ရွည္ခဲ့​သ​ည့​္ သာဓ က​ကို တ​ခုတ္တ​ရေ​ဖာ​္ျ​ပ​အပ္ပါ သ​ည​္။ စကား​စပ္သျ​ဖ​င့​္ အရ​က​္ ေ​လာ​က​ကို ေျ​ပာ​ပါ​ဦး​မ​ည​္။ လူ ေ​တြေ​သာ​က​္ေ​န​ၾ​ကေ​သာ အရ​က​္ အမ်ဳ​ိးမ်ဳ​ိး​မွာ အီ​သု​ိ​င​္း​အယ္လ္ကို ေ​ဟာ - Ethyl Alcohol ျ​ဒ​ပ​္ေ​ပါ​င​္းျ​ဖစ္သ​ည​္။ ၎​ဓာတ္ပ​စ​ၥ​ည​္း​သ​ည​္ အဆိပ္အေ​တာက္ပ​စ​ၥ​ည​္း​စင္စ​စ​္ မ​ဟု​တ​္ေ​သာ​္​လ​ည​္း ခႏ​ၶ​ကု​ိယ္အ တြ​က​္ လို​အပ​္ေ​သာ ဓာတ္ပ​စ​ၥ​ည​္း မ​ဟုတ္သျ​ဖ​င့​္ အသ​ည​္း​က အလကား​သက္သ​က​္ အလုပ္ပို​ကာ ေခ်ဖ်​က​္ေ​ပး​ေ​နရ​သ​ည​္။ ၾ​ကာ​လာ ေ​တာ့​လ​ည​္း အသ​ည​္း​က မႏ​ုိ​င​္ ၀န္ထ​မ​္းေ​နရ​သ​ည့​္ ဒု​က​ၡေ​ၾ​ကာ​င့​္ အသ​ည​္းက်ဳံ​႕ျ​ခ​င​္း၊ အသ​ည​္းေျ​ခာ​က​္ျ​ခ​င​္း၊ အသ​ည​္း​အဆီ ဖံုး ျ​ခ​င​္း စ​သ​ည့​္ေ​၀​ဒ​နာမ်ား​ကို ခံစား ရ​ပါ​ေ​တာ့​သ​ည​္။ ပို​၍​ဆိုး​သည္က ေ​တာ​အ ရက္မ်ား​ႏွ​င့​္ အရက္တုမ်ား​၏ အႏ​ၲ ရာ​ယ​္ျ​ဖစ္သ​ည​္။ အရက္တု​ကိ​စ​ၥ ေျ​ပာ​ပါ​ဦး​မ​ည​္။ အရက္တြင္ပါ​ေ​သာ Ethyl Alcohol ႏွ​င့​္ အနံ​႔​အရသာ​ခြဲ​မ​ရ ေ​အာင္တူ​သ​ည့​္ အလြန္အ​ဆိ​ပ​္ ျ​ပ​င​္း​သ​ည့​္ ဓာတု​ပ​စ​ၥ​ည​္း Methyl Alcohol ၏ အႏ​ၲ​ရာယ္မွာ လြ​န​္ စြာ​ေ​ၾ​ကာက္မက္ဖြ​ယ​္ေ​ကာ​င​္း​ပါ သ​ည​္။ န​ည​္း​န​ည​္းေ​သာက္မိလွ်​င​္ မ်က္စိ​ကြယ္မ​ည​္၊ ေ​လျ​ဖတ္မ​ည​္။ အေ​တာ​္​အတ​န​္ေ​သာက္မိလွ်​င​္ ေ​သ​ဆံုး​မ​ည​္။ သ​တ​င​္း​စာႏ​ွ​င့​္ ဂ်ာ နယ္မ်ား​တြ​င​္ Methyl Alcohol ပါ​သ​ည့​္ အရက္တုမ်ား ေ​သာ​က​္ မိ​သျ​ဖ​င့​္ လူ​ရာႏ​ွ​င့​္ခ်ီ​၍ ေ​သ​ဆံုး ရေ​သာ​သ​တ​င​္းမ်ား​ကို မ​ၾ​ကာ​ခဏ​ဖတ္ရ​သ​ည​္။ သီး​ႏွံ​ဟ​င​္း​သီး​ဟ​င​္း​ရြ​က​္ ေ​လာ​က​အေ​ၾ​ကာ​င​္းျ​ပ​န​္​၍ ေ​ကာက္ပါ​ဦး​မ​ည​္။ အေ​ဖ​တု​ိ​႔၊ အေ​မ​တု​ိ​႔ေ​ျ​ပာ ခဲ့​ဖူး​သ​ည့​္ “အသီး​အရြက္မ်ားမ်ား​စား အား​ရွိ​တ​ယ​္”ဆု​ိေ​သာ​စကား​သ​ည​္ ယခု​ေ​ခတ္တြ​င​္ ရာႏ​ႈ​န​္းျ​ပ​ည့​္ မ​မွ​န​္ႏုိ​င​္ေ​တာ့​ေ​ပ။ ေ​ခ​တ​္ေျ​ပာ​င​္း သြား​ခဲ့​ပါ​ၿ​ပီ။ သိ​ပံ​ၸ​ပညာ​ထြ​န​္း​ကား လာ​ျ​ခ​င​္း၊ လူ​တု​ိ​႔​၏ အတတ္က်ဴး လာ​ျ​ခ​င​္းႏွ​င့​္ မ​ဆင္မျ​ခင္စ​ည​္း​မဲ့​က​မ​္း​မဲ့ ေ​ဆာင္ရြက္မႈ​ႈမ်ား​ေ​ၾ​ကာ​င့​္ စု​ိက္ပ်ဳ​ိးေ​ရး​ေ​လာ​က​တြ​င​္ အႏ​ၲ ရာ​ယ​္​ႀ​ကီး​လွေ​သာ ပိုး​သ​တ​္ေ​ဆး မ်ား(Insecticides ႏွ​င့​္ Pesticides ကို ပ​ရ​မ​္း​ပ​တာ​သံုး​လာ​ၾ​က သ​ည​္။ သက္ဆု​ိင္ရာ တာ​၀န္ရွိ​သူ မ်ား​က ယ​င​္း​ပိုး​သ​တ​္ေ​ဆးမ်ား​ကို စ​နစ္တက်​သံုး​စြဲ​ရ​န​္ ပညာ​ေ​ပး​ၫႊ​န​္​ၾ​ကား​ထား​ေ​သာ​္​လ​ည​္း ေ​တာ​င​္ သူ/စု​ိက္ပ်ဳ​ိးေ​ရး​သမား အေ​တာ​္ မ်ားမ်ား​က စိတ္မ​၀င္စား​ၾ​ကေခ်။ သူ​တု​ိ​႔ စိ​တ​္​၀င္စား​သည္က သီး​ႏွံမ်ား ေ​ရာ​င​္း​ပ​န​္း​လွ ေစ်း​ေ​ကာ​င​္း ရေ​ရး​သာ​ျ​ဖစ္သ​ည​္။ ပိုး​သ​တ​္ေ​ဆး ဖ်​န​္း​အၿ​ပီး သံုး​ပတ္အ​ၾ​ကာ​မွ ဆြတ္ခူး ရိတ္သိ​မ​္း​ရ​မ​ည​္ျ​ဖ​စ​္ေ​သာ​္​လ​ည​္း ေ​တာင္သူ/စု​ိက္ပ်ဳ​ိးေ​ရး​သမား အေ​တာ​္မ်ားမ်ား​က အသိ​ပညာ၊ ဗ​ဟု​သုတ၊ ေ​မ​တၱာ​ေ​စ​တ​နာ န​ည​္း လွ​စြာ​ျ​ဖ​င့​္ ယ​င​္း​စ​ည​္း​က​မ​္း​ကို မ​လိုက္နာ​ၾ​ကေခ်။ ထု​ိေ​ရာ​အခါ ေစ်း​ကြက္သို​႔ ေ​ရာက္ရွိ​လာ​ေ​သာ သီး​ႏွံ​ဟ​င​္း​သီး ဟ​င​္း​ရြ​က​္ အေ​တာ​္မ်ားမ်ား​တြ​င​္ အဆိပ္ဓာတ္မ်ား​ပါ​သ​ည့​္ ပု​ိး​သ​တ​္ ေ​ဆး​ဓာ​တ​္ႂ​ကြ​င​္းမ်ား(Toxic Residues of Insecticides and Pesticides)ပါ​ရွိ​ေ​နေ​ပသ​ည​္။ ၎​အႏ​ၲ​ရာယ္ကို မ်က္စိ​ျ​ဖ​င့​္​လ​ည​္း မျ​မ​င​္ႏုိ​င​္၊ အနံ​႔​အား​ျ​ဖ​င့​္​လ​ည​္း မ​ဆံုး​ျ​ဖ​တ​္ႏုိ​င​္၊ အရသာ​အား​ျ​ဖ​င့​္ လ​ည​္း မ​သိ​ရွိႏ​ုိင္ပါ​ေ​ပ။ လူ​တြ​င​္ ၎​အႏ​ၲ​ရာယ္ကို ရွာ​ေ​ဖြႏ​ုိ​င​္ေ​သာ​ကိရိယာ(Instrument)မ​ရွိ​ေ​ပ။ဓာတ္ခြဲ​ခ​န​္း​၌​သာ ၎​အႏ​ၲ​ရာယ္ကို​စ⁠စ​္ေ​ဆး​အေ​ျ​ဖ​ရွာႏ​ုိင္ပါ​သ​ည​္။ စာ​ေ​ရး​သူ​မွာ နံ​န​က​္ လ​မ​္း ေလွ်ာက္ရ​င​္း ကု​ိယ္တု​ိ​င​္ေစ်း​၀​ယ​္ သူ​ျ​ဖ​စ​္​၍ ေစ်း​အတြ​င​္း​ရွိ ေခ်ာ⁠ ေခ်ာ​လွလွ​ဖြံ​႕​ဖြံ​႕​ထြား​ထြား ဟ​င​္း​သီး ဟ​င​္း​ရြက္မ်ား​ကို​ျ​မင္တု​ိ​င​္း ၾ​က⁠က​္ သီး​တျ​ဖ​န​္းျ​ဖ​န​္း​ထ​ပါ​သ​ည​္။ ဆရာ ႀ​ကီး​ေ​ရႊ​ဥေ​ဒါ​င​္း​၏ စာ​ေ​ရး​ဟန္အ တု​ိ​င​္းေျ​ပာ​ရ​ပါလွ်​င​္ “က​ၽြႏ​ု္ပ္သ​ည​္ ပု​ိး​သ​တ​္ေ​ဆး​ဓာ​တ​္ႂ​ကြ​င​္းမ်ား​၏ အႏ​ၲ​ရာယ္ကို လြန္စြာ​ေ​ၾ​ကာ​က​္ လ​န​္​႔​လွ​ပါ​သ​ည​္။ သင္တု​ိ​႔ ယခု ေ​ရာ​င​္းခ်ေ​နေသာ ေခ်ာ​ေခ်ာ​လွ လွ​ဖြံ​႕​ဖြံ​႕​ထြား​ထြား ဟ​င​္း​သီး​ဟ​င​္း ရြက္မ်ား​ကို က​ၽြႏ​ု္​ပ​္ စိုး​စ​ဥ​္းမွ် အလို​မ​ရွိ​ပါ။ မီး​ယပ္ပိ​န​္ မီး​ယ​ပ​္ေျ​ခာ​က​္ ပိုး​စား​ေ​လာက္ကု​ိ​က​္ ဟ​င​္း​သီး​ဟ​င​္း​ရြက္မ်ား​ကို​သာ က​ၽြႏ​ု္​ပ​္ေ​ရြးခ်​ယ​္ ၀ယ္ယူ​ပါ​ေ​တာ့​မ​ည​္”ဟု ဆု​ိ​ရ​မ​လု​ိ ျ​ဖစ္ပါ​ေ​တာ့​သ​ည​္။ စာ​ေ​ရး​သူ​သ​ည​္ ထု​ိ​ပိုး​စား ေ​လာက္ကု​ိ​က​္ ဟ​င​္း​သီး​ဟ​င​္း​ရြ​က​္ မ်ား​ကို ေစ်း​တြ​င​္ ခက္ခက္ခဲ​ခဲ ရွာ ေ​ဖြ​၀ယ္ယူ​ရ​ပါ​သ​ည​္။ သို​႔ေ​သာ​္ လ​ည​္း ခ်​က​္ျ​ပဳတ္အ​ၿ​ပီး မ​သဒီ​လွေ​သး သျ​ဖ​င့​္ ေ​ကာ​င​္း​စြာ မ်ဳ​ိ​မက် ေခ်။ အခြံ​ပါ​ေ​သာ အသီးမ်ား​ကို ေ​တာ့ အန​ည​္း​ငယ္သ​ဒီ​ပါ​ေ​သး သ​ည​္။ အခြံ​ပါ အသီး​အမ်ဳ​ိးမ်ဳ​ိး​တို​႔ သည္လ​ည​္း ယေ​န​႔ေ​ခတ္တြ​င​္ မ​ယံု​ၾ​က​ည​္ စိတ္မခ်​ရေ​တာ့​ေခ်။ အသီး အမ်ဳ​ိးမ်ဳ​ိး​သ​ည​္ အသိ​ဉာ​ဏ​္ႏု​န​္​႔ န​ည​္း​သ​ည့​္ ေ​လာ​ဘ​သား စီး​ပြား ေ​ရး​သမား​အခ်ဳ​ိ​႕​၏ စ​ည​္း​မဲ့​က​မ​္း​မဲ့ လုပ္ရ​ပ​္ေ​တြေ​ၾ​ကာ​င့​္ မ​သန​္​႔​စ​င​္ေ​တာ့ ေ​ၾ​ကာ​င​္း​ကို အလ်​ဥ​္း​သ​င့​္​၍ ေ​ဖာ​္ျ​ပ​ရ​ပါ​ဦး​မ​ည​္။ အခ်ဳ​ိ​႕ အု​န​္း​သီး၊ ငွ​က​္ေပ်ာ​သီး​ဆု​ိင္ရွင္တု​ိ​႔​သ​ည​္ ငွ​က​္ ေပ်ာ​သီး​အစိ​မ​္းမ်ား​ကို ၀ယ္ယူ​စု ေ​ဆာ​င​္း​ထား​ၿ​ပီး အခ်ိန္ကု​ိ​က​္ အျ​မန္မွ​ည့​္ေ​အာ​င​္ ေ​ရာ​င​္း​ပ​န​္း​လွ တြ​က​္ေျ​ခ​ကို​က​္ေ​အာ​င​္ ေ​ဆာ​င​္ ရြ​က​္​ၾ​က​ပါ​သ​ည​္။ ျ​ပဳ​လုပ္ပံု​မွာ ငွ​က​္ ေပ်ာ​သီး​အဖီး​လု​ိ​က​္၊အခု​ိင္လု​ိက္ကို​ဓာတု​ေ​ဗ​ဒ​ပ​စ​ၥ​ည​္း​တစ္မ်ဳ​ိးျ​ဖစ္သ​ည့​္ Ethylene Oxide အရည္တြ​င​္ စိမ္ပစ္လု​ိ​က​္ျ​ခ​င​္းျ​ဖစ္ပါ​သ​ည​္။ ဤ ဓာတု​ျ​ဒ​ပ​္ေ​ပါ​င​္း​မွာ ဆ​န​္၊ဂ်ဳံ၊ပဲမ်ား သို​ေ​လွာင္ရာ​တြ​င​္ ပိုး​မ​ထု​ိးေ​စ​ရ​န​္ အသံုး​ျ​ပဳ​သ​ည့​္ ပု​ိး​သ​တ​္ေ​ဆး​တစ္မ်ဳ​ိး ပ​င​္ျ​ဖစ္ပါ​သ​ည​္။ ကဲ..စာ​ေ​ရး​သူ​တို​႔ စား​သံုး​ေ​န​ၾ​က​သ​ည့​္ ဟ​င​္း​သီး​ဟ​င​္း​ရြက္က​အစ သစ္သီး​အဆံုး ဘယ္ဟာ​မွ မ​သန​္​႔​စ​င​္ေ​တာ့​ေခ်။ နိ​ဂံုးခ်ဳ​ပ​္ေျ​ပာ​ရလွ်​င​္ အစား​အေ​သာက္မ်ား​မွ မျ​မ​င​္ႏုိ​င​္ေ​သာ လူ​သ​တ​္ေ​ကာင္မ်ား​၏ အႏ​ၲ​ရာယ္ကို ပညာ​ဗ​ဟု​သုတ​ဉာ​ဏ​္ မ်က္စိ​ျ​ဖ​င့​္​ၾ​က​ည့​္​၍ ေ​၀း​စြာ​ေ​ရွာင္ရွား​ၾ​ကေ​စ​လို ေ​ၾ​ကာ​င​္း ေ​စ​တ​နာ​ေ​ကာ​င​္းျ​ဖ​င့​္​တ​င​္ျ​ပ​လု​ိက္ရ​ပါ​သ​ည​္။