ျမန္မာျပည္မွာ ေခတ္အဆက္ဆက္က ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာကို ဖ်က္ဆီးတဲ့ အဓမၼဝါဒီဂိုဏ္းေတြ ေျမာက္မ်ားစြာေပၚေပါက္ခဲ့ဘူးပါတယ္။ အဲဒီလိုေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ ဂိုဏ္းေတြထဲမွာ ေနာက္အက်ဆုံးနဲ႔ ေထရဝါဒဗုဒၶဝါဒကို အဆန္႔က်င္ဆုံး အေစာ္ကားဆုံးဂိုဏ္းကေတာ့ ဦးဥာဏတည္ေထာင္ခဲ့ဲ့တဲ့ မိုးျပာဂိုဏ္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဦးဥာဏဟာ သူ႔အရင္က အဓမၼဝါဒီဂိုဏ္းေတြရဲ႕ အယူအဆေတြရယ္ သူ႔ကိုယ္ပိုင္အေတြးအေခၚေတြရယ္ေပါင္းစပ္ၿပီး မိုးျပာဂိုဏ္း(သို႔မဟုတ္) ဓမၼဝိဟာရီ ဂိုဏ္းကိုတည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီကေန႔ဆိုရင္ျဖင့္ မိုးျပာဂိုဏ္းေပၚေပါက္လာတာ ၃၁ႏွစ္ရိွခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ မိုးျပာဂိုဏ္းကိုတည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ဦးဥာဏရဲ႕ ကိုယ္ေရးအက်ဥ္းကေတာ့ ဦးဥာဏကို မေကြးတိုင္း ပခုကၠဴခ႐ိုင္ ၿမိဳင္ၿမိဳ႕နယ္ ေဂါင္းကြဲေက်းရြာတြင္ အဖဦးျမ ႏွင့္ အမိေဒၚလွထြန္းတို႔မွ ၁၃၀၀ျပည့္ႏွစ္ နယုန္လဆန္း၃ရက္ အဂၤ ါေန႔တြင္ ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။ လူမ်ိဳးမွာဗမာလူမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး အရပ္ ၅ေပ၅လက္မခန္႔ရိွၿပီး ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးအမွတ္ ၁၂/ဥကမ(ႏိုင္)၁၈၂၀၀၀ကိုကိုင္ေဆာင္ပါတယ္။ ၁၃၁၄ခုႏွစ္တြင္ ေခါင္းကြဲေက်းရြာေတာင္းေက်ာင္းတြင္ ဆရာေတာ္ဦးပညာကို ဥပဇၨ်ာယ္ျပဳ၍ကိုရင္ဝတ္ခဲ့ၿပီး ၁၃၁၉ခုႏွစ္တြင္ ရဟန္းခံခဲ့ပါသည္။ ေထရဝါဒ၌ေနစဥ္တြင္ ေ႐ွးဘဝ ယခုဘဝ ေနာက္ဘဝ အယူအဆမ်ားသည္ ဘုရားဘုရားေဟာႏွင့္မညီ၊ ဘုရား႐ွင္မယူေသာ မိစၦာဒိဌိ အယူမ်ားျဖစ္ေနေၾကာင္း ႏိုင္ငံေတာ္သံဃမဟာနာယကထံသို႔ တင္ျပ၍တရားဆြဲခဲ့သည့္ကိစၥႏွင့္ပတ္သတ္၍ စစ္ကိုင္းတိုင္းသာသနာေရးဦးစီးမႉးက စတုတၳပါရာဇိကျဖင့္ ျပန္လည္တရားဆြဲခဲ့ၿပီး ဗဟိုဝိနိစၦယထိ တရား႐ွံဳးေသာေၾကာင့္ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ရဟန္းအျဖစ္ကိုစြန္႔လႊတ္ခဲ့ရသည္။ ဦးဥာဏသည္ မိုးျပာဂိုဏ္းကို ၁၉၈၃ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၀ရက္ ည ၁၀နာရီတြင္ (၁) ဓမၼဝိဟာရီ ႐ွင္ဂုဏ (၂) ဓမၼဝိဟာရီ ႐ွင္ဇဋိလ (၃) ဓမၼဝိဟာရီ ႐ွင္နာဂ (၄) ဓမၼဝိဟာရီ ေဒၚသီလနႏၵီ (၅) အ႐ွင္ ဥာဏိႏၵာလကၤာရ (၆) အ႐ွင္ ဝိစိတၱ သာရာဘိဝံသ(ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ေက်ာင္းထိုင္ဘုန္းႀကီးသင္တန္းေက်ာင္း)တို႔ျဖင့္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ပါသည္။ ဦးဥာဏသည္ မိမိကိုယ္ကို ဓမၼဝိဟာရီ ဦးဥာဏအျဖစ္ေခၚဆိုခဲ့ပါသည္။ မိုးျပာဂိုဏ္း၏ တည္ေနရာမ်ားမွာ (၁) အမွတ္(၂၀) မိုးျပာျခံ သစၥာပန္းလမ္း ျမဥယ်ာဥ္(ဌ)ရပ္ကြက္ ေျမာက္ဥကၠလာပ ရန္ကုန္တိုင္း (၂) အႏုပါဒယဥ္ေက်းမႈ တရားဌာန မိုးျပာျခံ ရန္ကင္းေတာင္ေျခ က်ီးကုန္းစု ပုသိမ္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္ မႏၱေလးတိုင္း တို႔ျဖစ္ၾကပါသည္။ မိုးျပာဂိုဏ္းမွ တရားမဝင္ ထုတ္ေဝျဖန္႔ခ်ိထားသည့္စာအုပ္ေပါင္း ၆၀ေက်ာ္ရိွၿပီး ၎တို႔ထဲမွ အခ်ိဳ႕မွာ- (၁) ဝိမုတၱိေဒသနာ (ေခၚ) လြတ္လပ္ေရးေဒသနာ (စာမ်က္ႏွာ ၁၁၀၊ ၂၀၀၆ ထုတ္) (၂) ဘုရား (စာမ်က္ႏွာ ၂၂၈) (၃) ဘာသာတရားမ်ားအေၾကာင္းေယဘူယ် ႏိႈင္းယွဥ္ခ်က္ (စာမ်က္ႏွာ ၅) (၄) ဓမၼပူဇာ (စာမ်က္ႏွာ ၂၄၇) (၅) စိတ္စိတ္ျဖာျဖာ ဥပါဒါ နကၡႏၶာ (စာမ်က္ႏွာ ၁၆၃) (၆) ဓမၼ (စာမ်က္ႏွာ ၃၉၀၊ ၂၀၀၃ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၀ရက္၊ အထိမ္းအမွတ္ စာအုပ္) (၇) မိုးျပာေက်ာင္းမွေပးစာမ်ား (မိုးေပါက္က်ေခ်ာင္) (စာမ်က္ႏွာ ၄၄၉၊ ၁၃၅၂ ခုႏွစ္) (၈) ဘာသာတရားကေပးေသာဆုလာဘ္ (စာမ်က္ႏွာ ၄၆၊ ၂၀၀၃ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၀ရက္ အထိမ္းအမွတ္ စာအုပ္) (၉) တဏွာ႐ွင္းတမ္း ( စာမ်က္ႏွာ ၄၀၀၊ ၁၉၉၆ခုႏွစ္) (၁၀) ဓမၼကထာ (စာမ်က္ႏွာ ၂၃၂၊ ၂၀၀၅ခုႏွစ္) (၁၁) ဓမၼဝိဟာရီ ေငြရတုပူဇာ (စာမ်က္ႏွာ ၂၂၄၊ ၂၀၀၈ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၀ရက္ အထိမ္းအမွတ္ စာအုပ္) (၁၂) လြတ္လပ္တဲ့သူ (စာမ်က္ႏွာ ၃၉၉၊ ၂၀၀၆ခုႏွစ္) (၁၃) ဥာဏကထာ (ပထမအုပ္) (စာမ်က္ႏွာ ၃၅၆) (၁၄) မဟာေပါဌက (ပထမတြဲ)(စာမ်က္ႏွာ ၃၉၄၊ ၂၀၄၊ ၃၀၂ စုစုေပါင္း သုံးအုပ္) (၁၅)အရိယေဝါဟာရ ဥေယ်ဓမၼတၱကထာ (စာမ်က္ႏွာ ၁၁၁၊ ၂၀၀၆ခုႏွစ္) (၁၆) နိဗၺာန္ကိုသြားေနာက္ဆုံးရထား (စာမ်က္ႏွာ ၉၉၊ ၂၀၀၅ခုႏွစ္) (၁၇) ဗုဒၶဘုရား သာသနာႏွင့္ျမနိမာျပည္ (စာမ်က္ႏွာ ၇၁၊ ၂၀၀၆ခုႏွစ္) (၁၈) အရိယ သစၥကထာ (စာမ်က္ႏွာ ၂၇၉၊ ၂၀၀၅ခုႏွစ္) (၁၉) ဥတၱရိမႏုႆဓမၼ ဒႆစာစဥ္ (စာမ်က္ႏွာ ၇၀၊ ၁၃၆၄ခုႏွစ္၊ သကၠာယမိစၦာဒိဌိမွ သမၼာဒိဌိ(သို႔)မိစၦာဒိဌိႏွင့္သမာဒိဌိ ဗုဒၶဘုရားရဲ႕ ေလာကအျမင္ မိတ္ဆက္) (၂၀) ဥတၱနိ မႏုႆ ဓမၼဒႆန စာစဥ္-၂ (စာမ်က္ႏွာ ၇၊ ၂၀၀၃ခုႏွစ္ ဗုဒၶဘာသာကမယူေသာ မိစၦာဒိဌိမ်ား- ကမၼႆကထာ သမၼဒိဌိဥာဏ္- ေ႐ွ႕ဘဝေနာက္ဘဝ- ဦးေႏွာက္၏ခြၽတ္ယြင္းေဖာက္ျပန္မႈမ်ား- ေလးမ်ိဳးစု) (၂၁) သဒၶမသုံးျဖာ(ပထမတြဲ) (စာမ်က္ႏွာ ၂၀၆၊ ၂၀၀၂ခုႏွစ္) (၂၂) သဒၶမသုံးျဖာ(ဒုတိယတြဲ) (စာမ်က္ႏွာ ၃၄၇၊ ၂၀၀၂ခုႏွစ္) (၂၃) ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သစၥာ ဓမၼစၾကာေဒသနာ (စာမ်က္ႏွာ ၃၉၆၊ ၁၃၅၆ခုႏွစ္) (၂၄) ပစၥဳပၸန္ကမၼဝါဒ ဗုဒၶဘာသာလမ္းၫႊန္ (စာမ်က္ႏွာ ၁၂၉၊ ၂၀၀၂ခုႏွစ္) (၂၅) ေတာစကား ေတာင္စကား (စာမ်က္ႏွာ ၃၉) (၂၆)အရိယသစၥဓမၼေပတံ (စာမ်က္ႏွာ ၂၅၅၊ ၂၀၀၇ခုႏွစ္) (၂၇) သကၠာယ ဒိဌိ႐ွင္းတမ္း (စာမ်က္ႏွာ ၂၈၊ ၂၀၀၈ခုႏွစ္) (၂၈) ဘာသာတရားဆိုတာဘာလဲႏွင့္ လြန္က်ဴးမႈကို ဘယ္လိုနားလည္ရမလဲ (စာမ်က္ႏွာ ၇၂၊ ၂၀၀၂ခုႏွစ္) (၂၉) နိဗၺာန္ႏွင့္ သကၠာယမိစၦာဒိဌိ (စာမ်က္ႏွာ ၈၆၊ ၂၀၀၀ခုႏွစ္) (၃၀)ဓမၼစၾကာၫႊန္ျပခ်က္ (စာမ်က္ႏွာ ၁၇၂၊ ၂၀၀၃ခုႏွစ္) (၃၁) လူသားေလ်ွာက္ရမည့္လမ္း (စာမ်က္ႏွာ ၆၀) (၃၂) လူသားမွန္အမ်ွ က်င့္ပြားဖြယ္ရာ ပုညႀကိယာဝတၳဳဆယ္ျဖာ (စာမ်က္ႏွာ ၁၂၊ ၂၀၀၆ခုႏွစ္) (၃၃) ဓမၼဝိဟာရာမိုးျပာျခံမွ ေပးစာႏွစ္ေဆာင္တြဲ (စာမ်က္ႏွာ ၃၂၊ ၂၀၀၇-၂၀၀၈) (၃၄) ဓမၼဝိဟာရီသို႔ဦးခိုက္ျခင္း (စာမ်က္ႏွာ ၁၆) (၃၅) မိလိႏၵပဥွာဝတၳဳဘယ္လဲ (စာမ်က္ႏွာ ၃၁၂၊ ၁၃၆၄ခုႏွစ္) (၃၆) ဝိသုဒၶိမဂ္ဘယ္လဲ (စာမ်က္ႏွာ ၄၀၈၊ ၁၃၆၄ခုႏွစ္) (၃၇) နိဗၺာနဒီပနီ ဘယ္လဲ (စာမ်က္ႏွာ ၂၃၀၊ ၁၃၆၄ခုႏွစ္ တို႔ုျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဦးဥာဏစာေရးတဲ့ ကေလာင္ခြဲေတြကေတာ့ သ်ွင္မိုးျပာ(ခ) ႐ွင္မိုးျပာ(ခ) အ႐ွင္ဥာဏ(ခ) ဥာဏ(ခ) ဓမၼဝိဟာရီ(ခ) ဓမၼဝိဟာရီ႐ွင္ဥာဏ(ခ) ဓမၼဝိဟာရီအ႐ွင္ဥာဏ(ခ) ဓမၼဝိဟာရီဥာဏ(ခ) ဓမၼဝိဟာရီ႐ွင္မိုးျပာ(ခ) ဘႀကီးဝိဟာရီ(ခ) အႏုပါဒ(ခ) ေဗာဓိဥာဏ(ခ) ေမာင္ဥာဏ္ထက္(ခ) ပစၥဳပၸန္ကမၼဝါဒဗုဒၶဘာသာပု႐ုသ်ွ(ဘုရား)(ခ) ေခါင္းေဆာင္ႀကီးတို႔ုဖစ္ပါတယ္။ ဦးဥာဏ၏ေဟာေျပာခ်က္မ်ားထဲမွ အခ်ိဳ႕မွာ ဗုဒၶဘာသာတို႔ရဲ႕အရင္းအက်ဆုံး လမ္းၫႊန္ဆရာဟာ ဘုရားပဲျဖစ္တယ္။ ဘုရားဟာ ေလာကအားလြတ္လပ္မႈကိုေဖာ္ထုတ္ေပးခဲ့တယ္။ လြတ္လပ္မႈကိုလိုလားတဲ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားဟာ ဘုရားရဲ႕ေဖာ္ထုတ္ခ်က္ေတြကို ဆည္းကပ္ၾကရတယ္။ လြတ္လပ္မႈေဖာ္ထုတ္ခ်က္ေတြဟာ ဆည္းကပ္သူႏွင့္ အခ်ိန္ကာလ ေနရာေဒသႏွင့္ေဟာေျပာသူလူမ်ိဳးအားျဖင့္အမ်ားႀကီး ျခားနာခဲ့ၿပီဳျဖစ္လို႔ ေဖာ္ထုတ္ခ်က္ကို ျပည့္စုံေအာင္နားလည္ဖို႔ အေတာ္အတန္အထိ ျပည့္စုံေအာင္ေလ့လာရဖို႔ရိွတယ္။ ဘုရားသက္ရိွထင္႐ွားရိွစဥ္က တရားျမင္မွသူ႔ကိုျမင္တယ္လို႔ေျပာခဲ့တယ္။ ဘုရားမရိွတာၾကာၿပီျဖစ္တဲ့ အခုအခ်ိန္မွာ တရားသိဖို႔အခက္အခဲျဖစ္ေနခဲ့ၿပီ။ တရားကိုမွန္းၾကည့္ၿပီးသိေနခဲ့ၿပီ။ ဒီေန႔ေတာ့ တရားကိုလဲ မွန္းၾကည့္ၿပီးမွပဲ သိေနခဲ့ရၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ဘုရားပုံဟာ မႈံဝါးၿပီး အမွားမွားအယြင္းယြင္း အခြၽတ္ခြၽတ္အေခ်ာ္ေခ်ာ္ေတြျဖစ္တယ္။ ဘုရားကေခါင္းေပၚမွာလဲ ဆံထုံးႀကီးနဲ႔။ တခ်ိဳ႕ဘုရားက်ေတာ့ ဥေသ်ွာင္ေတြ၊စလြယ္ေတြ၊ လက္က်ပ္ေတြ၊ ခါးစည္းေတြ ဝတ္ထားလို႔။ဘုရားကိုက ေရာင္ျခည္တန္းေတြကလဲ တဝင္းဝင္း တလ်ပ္လ်ပ္ထြက္ေနတယ္။ ေျမလွ်ိဳးမိုးပ်ံေတြလဲ ဘုရားကလုပ္လို႔ရေနတယ္။ ဘုရားအရပ္အေမာင္းကလဲ ၁၈ေတာင္ ရိွတဲ့အထိျဖစ္တယ္။ ဘုရားဟာတန္ခိုးမျပရဘူးဆိုတဲ့ စည္းကမ္းကို သူကိုယ္တိုင္မလိုက္နာပဲ တန္ခိုးျပၿပီး နတ္ျပည္လည္းတက္ အဘိဓမၼာလည္းေဟာတဲ့အထိရိွေနၿပီ။ ဘုရားဟာ သတၱဝါေတြကိုခြၽတ္လႊတ္ဖို႔ရန္ ေခြးေတြ ႏြားေတြ ဝက္ေတြလည္းျဖစိခဲ့ဘူးတယ္။ သူေတာင္းစား အလုပ္သမား မင္း အမတ္ေတြအျဖစ္လည္း တေျပာင္းတျပန္ျပဳလုပ္ေနသူျဖစ္တယ္။ ဒီလိုအစစေတြေပါင္းလိုက္ရင္ ဘုရားဟာသူသိဖူးတာနဲ႔ ဆက္စပ္မရရင္ ဘာသိလို႔ရမွာလဲ။ ဘုရားဆီမွာ လူအသိနဲ႔ဆက္စပ္မရတာေတြ ရိွေနတယ္လို႔သိၾကတာဟာ လူေတြတရားမွာ မႈံဝါးရာက ျဖစ္လာတဲ့ မႈံဝါးတဲ့ဘုရားပုံေတြပဲျဖစ္တယ္။ ဒီေန႔ေတာ့ဒီပုံေတြဟာ လူေတြကို လႊမ္းမိုးေနၾကၿပီ။ မႈံဝါးဝါးဘုရားပုံေတြဟာ တရားေလ့လာသူေတြကို တရားအမွန္သိဖို႔ရာယအေႏွာက္အယွက္ေတြျဖစ္ေစလိမ့္မယ္။ မႈံဝါးဝါးဘုရားရဲ႕ ေဟာၾကားခ်က္ဟာ မႈံဝါးဝါး တရားပဲျဖစ္ေနမွာပဲ။ မႈံဝါးဝါးတရားဟာ လူေတြကို လြတ္လပ္ရာဆီ ဘယ္လိုသယ္မွာလဲ။ ဒါေၾကာင့္လူေတြလြတ္လပ္ဖို႔ တရားကိုေျပာရမွာျဖစ္ေပမယ့္ မႈံဝါးဝါးတရား ေျပာလို႔မျဖစ္ဘူး။ မႈံဝါးဝါးတရားမေျပာရင္ လူေတြသိတဲ့ မႈံဝါးဝါး ဘုရားကကန္႔ကြက္လိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ဘုရားမေျပာခင္ မႈံဝါးဝါးမဟုတ္တဲ့ ဘုရားကိုလက္ဦးေျပာရမွာျဖစ္တယ္။ ဘုရားအေၾကာင္းေျပာတဲ့အခါမွာ ဘုရားဆိုတဲ့ အေခၚကေနစၿပီးေျပာရမယ္။ ဘုရားကို ဘုရားလို႔ေလာ္တာဟာ ျမန္မာေတြကေခၚတာပဲ။ က်န္တဲ့ဗုဒၶဘာသာေတြက ဘုရားကို ဘုရားလုိ႔မေခၚဘူး။ ပါဠိအဘိဓာန္မွာလာတဲ့ ဘုရားရဲ႕ ပရိယာယ္ေတြထဲမွာ ဘုရားဆိုတာမပါဘူး။ ဗမာေတြဟာေ႐ွး အခါက ဘုရင္ေတြကို ဘုရားလို႔ေခၚခဲ့ၾကပုံရိွတယ္။ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ ေခါင္းေဆာင္ေ႐ွ႕သြားသူျဖစ္လို႔ ေနမွာေပါ့။ ဘုကင္ဟာသူတို႔ရဲ႕ေ႐ွ႕သြားေခါင္းေဆာင္ဆုိေတာ့ ဘုရင္ကိုဘုရားလို႔ေခၚတာ မသင့္ျမတ္တာ မဟုတ္ဘူး။ ဘုရားဟာ ဘုရင္ေတြရဲ႕ေ႐ွ႕သြားေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဘုရားကိုလဲ ဘုရားလို႔ပဲ ေခၚေတာ့တာေပါ့။ ဒီေဝါဟာရဟာ ဟိႏၵဴေတြဆီက ရၾကတာထင္ပါတယ္။ ပုဂံေက်ာက္စာေတြ ထဲမွာ ဘုရားကိုဒီေန႔အသံနဲ႔ေခၚတာမဟုတ္ဘူး။ ပု႐ွားလို႔ေခၚတယ္။ ပု႐ု႐ွာက ေျပာင္းလာတဲ့စကားျဖစ္တယ္။ ပု႐ု႐ွာဟာ ပုရိသနဲ႔ အနက္တူ သဒၶါပဲ။ ပု႐ု႐ွက ဘုရားျဖစ္လာတယ္။ ဘုရားလက္ထက္ကေဝါဟာရ ဘုရားကေတာ့ ဘုရားကို ရဟန္းေတြက သတၳာတို႔ ဘဂဝါတို႔နဲ႔ေခၚၾကပုံ႐ွိတယ္။ သာသနာပက ပုဂၢိဳလ္ေတြကေတာ့ သာမဏေဂါတမလို႔ ေခၚၾကတယ္။ ဒီေန႔ကမၻာအႏွံ႔က ႏိုင္ငံတကာမွာေတာ့ ဗုဒၶတို႔ သက်မုနိတို႔ ေခၚၾကတယ္လို႔ သိရတယ္။ ဦးဥာဏရဲ႕ဘုရားဆိုတဲ့ စာအုပ္ထဲကေဖာ္ျပခ်က္အခ်ိဳ႕ကို ေဖာ္ျပရရင္ ဘုရားရဲ႕ သမာတဲ့အျပဳအမူထဲက အသက္ေ႐ွာင္မႈဆိုတာ လူ႔အသက္သက္တာ ေ႐ွာင္မႈလို႔ အဓိပၸါယ္ထင္႐ွားတယ္။ ဘုရားေဟာတဲ့အသက္ရဲ႕ အနက္ဟာ ေရာဟိတသကို ေဟာခ်က္ လူမႈဆက္ဆံေရးနယ္ပယ္ ေဟာခ်က္ ဒီအခ်က္ေတြေၾကာင့္ လူ႔အသက္ပဲေဟာတာျဖစ္တယ္။ လူကတျခားျဖစ္သူေတြရဲ႕ အသက္ မဟုတ္ပါဘူး။ (ဘုရားစာအုပ္-စာ ၁၃၀) ဒါနဲ႔စပ္လို႔ေတြးစရာ႐ွိပါတယ္။ ဘုရားေဟာဒီလိုမဟုတ္ဘူးထင္တယ္လို႔ပါပဲ။ လူသိမ်ားတာက ဘုရားဟာသတ္မႈေ႐ွာင္ရမယ္။ အသက္ကို အားလုံးရဲ႕အသက္ အျဖစ္ေဟာတာလို႔ သိေနၾကတယ္။ ဒီလိုသိမွားတာကေတာ့ ဟိႏၵဴနဲ႔ ႏြယ္ၿပီးသိမိလို႔ပါပဲ။ ဟိႏၵဴကမသတ္ရတဲ့ အရာဟာ အားလုံးရဲ႕အသက္ပါပဲ။ သစ္ပင္ေလာက္ပဲက်န္ပါတယ္။ (ဘုရားစာအုပ္-စာ ၁၃၁) ဒါေတြေၾကာင့္ ဘုရားရဲ႕မသတ္ရမယ့္ အခ်က္ရဲ႕ အနက္ဟာ လူ႔အသက္ပဲျဖစ္တယ္။ အျခားအေကာင္ပေလာင္ေတြရဲ႕အသက္မဟုတ္ဘူး။ (ဘုရားစာအုပ္-စာ ၁၃၅) ဒါေၾကာင့္ဒီေန႔ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြရဲ႕ အသားစားေ႐ွာင္ေနမႈဟာ ဘုုရားနဲ႔လားလားမွ်မသက္ဆို္င္ဘူး။ဘုရားက အသားစားတာကိုခြင့္ျပဳခဲ့တယ္။ ဒါကိုေထာက္ရင္ ေ႐ွာင္ရမယ့္ အသက္ဟာ အသက္အားလုံးမဟုတ္ဘူးလို႔ ေပၚလြင္တယ္။ စားတာစာသတ္တာမဟုတ္ေပမဲ့ သတ္တာကိုသြယ္ဝိုက္အားေပးတာပဲ။ မသတ္သင့္ဘူးဆိုရင္ မစားသင့္ဘူးလို႔ ပညတ္ရမွာျဖစ္တယ္။ မပညတ္တာကိုေထာက္ရင္ မသတ္ရမယ့္အသက္ဟာ အားလုံးမဟုတ္လို႔ပဲ။အဲဒီအခ်က္ေတြအရ ဘုရားရဲ႕ သတ္မႈကေ႐ွာင္ၾကဥ္ရမယ့္အသက္ဟာ လူ႔အသက္ပဲဆိုတာထင္႐ွားတယ္။ (ဘုရားစာအုပ္-စာ ၁၃၉) ဒါေၾကာင့္ ဓမၼမွာ ဘုရားရဲ႕ မသတ္ေကာင္းတဲ့ အသက္ေဟာခ်က္က လူ႔အသက္ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘုရားေဟာတဲ့ သီလမွာပါတဲ့ မသတ္ရဘူးဆိုတဲ့အသက္ဟာ လူ႔အသက္ပဲ။ တျခားအေကာင္ပေလာင္ေတြရဲ႕ အသက္ေတြ အၾကံုးမဝင္ပါဘူး။ လူမဟုတ္သူေတြရဲ႕ အသက္သတ္ျဖတ္မႈဟာ ဓမၼအရာမဝင္တဲ့ အမႈသာျဖစ္တယ္။ မေျပာပေလာက္တဲ့အမႈေပါ့။ သို႔မဟုတ္ အမႈမေျမာက္တဲ့ အမႈျဖစ္တယ္။ (ဘုရားစာအုပ္-စာ ၁၄၂) ကာမဂုဏ္မွားယြင္းေ႐ွာင္ၾကဥ္မႈဟာ ကိုယ့္ကာမပိုင္မဟုတ္သူကို ေမထုန္ျပဳမႈလို႔ အဓိပၸါယ္ရမွာမဟုတ္ဘူး။ ပစၥည္းအငုံးအေဆာင္အားလုံးမွာ အေၾကာင္းမဲ့ သုံးေဆာင္မႈ ေတြျဖစ္လာမယ္။ လိုအပ္တာထက္ ပိုၿပီးဝတ္တာ စားတာ သုံးေဆာင္တာေတြဟာ ကာမဂုဏ္မွားယြင္းက်က္စားမႈပဲ။ ကာမပိုင္ဖိုမျဖစ္ပါေစ အေၾကာင္းမဲ့ လိင္ဆက္ဆံမႈျဖစ္ရင္ ကာမဂုဏ္မွားယြင္းက်က္စားမႈပဲ။ (ဘုရားစာအုပ္-စာ ၁၅၄) ဘယ္သူ႔အာရံုငါးပါးျဖစ္ျဖစ္ မွားယြင္းက်က္စားက ကာေမသုမိစၦာစာရပဲ။ အလွအပတစ္ခုကိုအေပ်ာ္သက္သက္ၾကည့္ရင္လဲ ကာမဂုဏ္မွားယြင္းမႈပဲ။ ကိုယ္ေမြးထားတဲ့ကေလးကို ေပြ႕ဖက္နမ္း႐ႈံ႕တာလဲကာမဂုဏ္မွားယြင္းက်က္စားမႈပဲ။ကာမပိုင္လင္မယးလဲ ဒီအတိုင္းပဲ။ကာမပိုင္ျဖစ္ေပမဲဲ့ အေပ်ာ္သက္သက္ နမ္း႐ႈံံံံ ့ေပြ႕ဖက္ရင္ အမွွားပဲ။တစ္စုုံတစ္ခုုကိုုုေတြ႕သိဖို႔ နမ္း႐ႈုံ႕ေပြ႕ဖက္မွ ကာမဂုဏ္ကလြတ္မယ္။ (ဘုရားစာအုပ္-စာ ၁၅၅) ဂ႐ုဓမၼသီလထဲက မခိုးရသိကၡာပုဒ္ရဲ႕ အနက္မွာ နဲနဲပါးပါးခိုးယူမႈမပါဝင္ဘူး။ ဒါကိုသ္ိဖို႔လိုတယ္။ ဒါကေလးေလာက္ေတာင္လိုက္နာဖို႔လို႔ရင္ ဒီသီလဟာ လူေတြမလိုက္နာႏိုင္ျဖစ္လာမယ္။ လူမလိုက္နာႏိုင္မယ့္ဟာက္ို ဘုရားကတရားလို႔ မလုပ္ဘူး။ (ဘုရားစာအုပ္-စာ ၁၄၇) မဂ္သီလျဖစ္တဲ့ ဂ႐ုဓမၼသီလ မခိုးရသိကၡာပုဒ္မွာ လူပိုင္မဟုတ္တဲ့ ပစၥည္းအမ်ားအျပားခိုးယူျခင္းမပါဘူး။ သူပိုင္မဟုတ္တဲ့ ပစၥည္း အမ်ားအျပားခိုးယူေပမယ့္ ခိုုးရင္ သီိလမပ်က္ဘူးလိုု႔. ဆိုလိုတယ္။ဒါကိုေတာ္ေတာ္ႀကီးသိဖို႔ေကာင္းတယ္။ (ဘုုရားစာအုပ္-စာ ၁၄၇) ႏိုင္ငံပိုင္ပစၥည္းခိုးတာဟာ ဂ႐ုဓမၼသိကၡာပုဒ္ မပ်က္ဘူး။ ပစၥည္းပိုင္သူဟာ ပုဂၢလိကမဟုတ္ပဲ ႏိုင္ငံေတာ္ျဖစ္ေနလို႔ပဲ။ ၿမိဳ႕ပိုင္ ရြာပိုင္ ဌာနဆိုင္ရာပိုင္ အဖြဲ႕အစည္းပိုင္ သမဝါယမပိုင္ ပစၥည္းေတြကိုခိုးတာဟာလည္း ဂ႐ုဓမၼသီလ(မခိုးရသိကၡာပုဒ္အရ) အခိုးမေျမာက္ဘူး။ ဒါေတြကေတာ့ မိုးျပာဂိုဏ္းခ်ဳပ္ ဦးဥာဏရဲ႕ ေဟာေျပာေရးသားခ်က္ထဲက အခ်ိဳ႕ပါ။ အားလုံးပဲ အဓမၼဝါဒီ မိုးျပာဂိုဏ္းရဲ႕ ေထရဝါဒ ဗုဒၶသာသနာကို ဖ်က္ဆီးေနတဲ့ရန္ကေန ကာကြယ္ႏိုင္ၾကပါေစ။